Na maanden van stijging trad in juni een kentering op in de ontwikkeling van de dekkingsgraden van pensioenfondsen. Oorzaak zijn het verder omhoog gaan van de rente in combinatie met afname van de aandelen- en vastrentende waardenportefeuille. De indicatieve gemiddelde dekkingsgraad is wel nog steeds ‘ongekend hoog’.
Dat meldt Aon, dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, bij de presentatie van de Pensioenthermometer over juni.
De indicatieve gemiddelde dekkingsgraad van Nederlandse pensioenfondsen daalde afgelopen maand van 124% naar 122%. De indicatieve beleidsdekkingsgraad – gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden – steeg echter door naar 115%. Zo komen indexaties in beeld.
Inflatie
Aon licht de nijpende financiële toestand in de wereld toe. Het beleid van de centrale banken richtte zich afgelopen maand vooral op het gevecht tegen de inflatie. De jaarlijkse geldontwaarding bereikte een recordhoogte in de VS en Eurozone met 8,6% en 8,1%. In mei steeg de Amerikaanse beleidsrente nog met 0,5%. In juni werd de markt verrast met een nieuwe renteverhoging van liefst 0,75%, plus de aankondiging dat ook voor juli een rentestap van 0,75% wordt overwogen.
Ook de president van de ECB, Christine Lagarde, gaf aan dat de rente in september met 0,5% zou kunnen wordt verhoogd “als de inflatievooruitzichten aanhouden of verslechteren”. Dit komt dan bovenop een geplande verhoging van 25 basispunten in juli. De ECB verlaagde tevens haar groeiprognose voor dit jaar tot 2,8% en verhoogde de inflatieprognose tot 6,8% over dezelfde periode.
Sancties
Intussen vertraagde de bedrijvigheid in de grote economieën. De Amerikaanse Purchasing Managers-index (PMI) daalde in juni van 53,6 in mei tot 51,2 in juni. De samengestelde PMI van de Eurozone daalde van 54,8 in dezelfde periode naar 51,9.
Verder nam de Europese Unie nog een pakket sancties aan tegen Rusland, waaronder een verbod op olie-aankopen uit Rusland, die goed zijn voor bijna tweederde van de Europese olie-import. Dit verhoogde de druk op energie. Daarbij besloot de OPEC+ de olieproductie als gevolg van stijgende energieprijzen voor juli en augustus te verhogen.
Slechte cocktail
Zo ontstond voor de financiële markten een slechte cocktail van recordinflatie, zeer snelle stijging van de rente en verder oplopende spanning in het conflict in Oekraïne, waardoor de kans op een recessie door het sterke ingrijpen van centrale banken steeds waarschijnlijker wordt.
Alle risicovolle beleggingen presteerden slecht. Aandelen ontwikkelde markten daalden ruim 6% en aandelen emerging markets daalden met 4,3%. Ook vastgoed daalde met ongeveer 6%. De oplopende rente en het oplopende kredietrisico zorgden in juni voor negatieve rendementen op bedrijfsobligaties (-3,5%), high yield (-7,3%) en emerging market debt (-7,3%). De lange rente steeg waardoor de gehele vastrentende portefeuille met meer dan 6% daalde. Op totaalniveau behaalde de portefeuille een negatief rendement van circa 6,2%.
Verplichtingen gedaald
De rente hield de stijgende lijn vast in juni. Over de eerste 40 jaar steeg de rentecurve met ongeveer 28 basispunten. Door de hogere rente zijn de verplichtingen van pensioenfondsen gedaald. Per saldo daalden de verplichtingen met ongeveer 4,7%.
Indexatie
Afgelopen week hebben PME (Metaal), ABP (Overheid en Onderwijs) en PRWI (Werk en Re-integratie) aangekondigd gebruik te maken van de Algemene Maatregel van Bestuur die fondsen ruimte biedt om vanaf 1 juli te indexeren op basis van de versoepelde regels. De indexaties waar nu over besloten is, hebben betrekking op de situatie per 1 januari 2022.
“Wij zien nog aarzeling bij fondsen; ze zijn bang verwachtingen te scheppen”, zegt Frank Driessen, CEO Wealth Solutions, Aon Nederland. “Maar als er één schaap over de dam is, volgen er mogelijk meer. Wij begrijpen ook dat het een moeilijke afweging is. Voor de overgang naar het nieuwe stelsel is ook geld nodig. Aan de andere kant voelen gepensioneerden en werknemers de gevolgen van de hoge inflatie dagelijks in hun portemonnee.”
Voorbereidingen nieuwe stelsel
Ondanks het feit dat de behandeling van het wetsvoorstel Toekomst Pensioen tot na de zomer is uitgesteld, zijn de meeste fondsen volop bezig met de voorbereidingen voor de overgang. Diverse partijen hebben al een keuze gemaakt voor een contract. Zo gaan Heineken en Openbare Bibliotheken voor de solidaire premieregeling, terwijl NN het flexibele contract kiest. Pensioenfondsen zijn volop aan de slag met het uitvragen van de risicopreferentie en oriënterende berekeningen. Driessen: “Pensioenfondsen en sociale partners investeren nu al zo veel tijd en geld in het nieuwe systeem, dat dit mede een reden is om het wel doorgang te laten vinden.”
Bron: Aon
