Onzekerheden rond beleggingsverzekeringen staan consolidatie in de weg. Daarom is het urgent dat deze worden opgelost.
President Klaas Knot beschrijft in hetDNB-jaarverslag 2012 een sombere externe omgeving waarin met name de levensverzekeraars moeten opereren.
“Op de eerste plaats is de rente uitzonderlijk laag, terwijl de levensverwachting stijgt en de concurrentie door banksparen flink is aangescherpt”, zet Knot nog eens de feiten op een rij. “Bovendien moet de sector zich aanpassen aan veranderingen in overheidsbeleid: de fiscale subsidie op oudedagsvoorzieningen wordt verminderd, die op kapitaalverzekeringen voor de eigen woning is zelfs geheel afgeschaft, de assurantiebelasting is meer dan verdubbeld en een provisieverbod is ingevoerd.”
Leven krijgt de zwaarste klappen
“De zwaarste klappen vallen bij levensverzekeraars”, gaat Knot verder, “en dan met name bij contracten met harde rendementsgaranties, die door de aanhoudend lage rente meer financiële risico’s met zich brengen. Daarbij toont de vraag naar nieuwe individuele levenpolissen al jaren een dalende trend die zich het afgelopen jaar heeft voortgezet. Dit vertaalt zich sinds 2010 in een negatieve kasstroom uit de levensverzekeringssector, aangezien de uitkeringen de geïnde premies overstijgen.”
Schademarkt verzadigd
“De schadeverzekeringsmarkt heeft minder last van deze veranderingen, door de kortere looptijd van de contracten, de frequente mogelijkheid premies aan te passen en de lage correlatie met macro-economische ontwikkelingen. Maar deze markt is eveneens verzadigd en de overheidsmaatregelen dempen ook hier de vraag.”
Waarna Knot opmerkt dat alleen de omvang van de zorgverzekeringssector blijft stijgen.
Kostenreductie essentieel
Na de conclusie dat de veranderende en ongunstige omgeving voor verzekeraars het belang van flexibiliteit in bedrijfsvoering en distributie onderstreept, doet Knot een oproep om de kosten verder te reduceren. “Consolidatie binnen de sector kan hieraan bijdragen, maar komt amper op gang. Vermoedelijk spelen onzekerheden rondom de betwiste beleggingsverzekeringen een rol en het is ook daarom urgent dat deze worden opgelost.”
UFR
Knot memoreert dat met het oog op de uitzonderlijke marktomstandigheden DNB de rentecurve heeft aangepast waartegen verplichtingen worden verdisconteerd door invoering van de Ultimate Forward Rate. “In deze moeilijke omstandigheden blijven maatregelen gericht op versterking van de kapitaalpositie van verzekeraars, bijvoorbeeld door winstinhouding, van onverminderd groot belang”, waarschuwt hij.
Solvency II
Verderop in het jaarverslag (vanaf pag. 68) besteedt DNB aandacht aan Solvency II en met name aan de vertraging die de regelgeving keer op keer oploopt. Basel III vormt voor de banken al een redelijk goede basis, “bij verzekeraars daarentegen is de internationale discussie vooral gericht op het afzwakken van de effecten van marktwaardering en hogere eisen in de regelgeving.” Dit tot ongenoegen van de toezichthouder omdat Solvency I in de praktijk niet meer voldoet. “Naleving van de regels met betrekking tot de minimum solvabiliteitsmarge garandeert bijvoorbeeld niet meer dat de hoogte en samenstelling van de solvabiliteitsmarge aansluit bij de risico’s die de soliditeit van verzekeraars kunnen aantasten. Zo geldt voor levensverzekeraars een buffereis die gebaseerd is op een vast percentage van de technische voorzieningen: 4% voor verzekeringen waarbij de verzekeraar beleggingsrisico loopt, ongeacht de aard en omvang van de risico’s, en 1% waar de verzekeraar geen beleggingsrisico loopt.”Dat leidt onder meer tot een “verkeerde prikkel, die prudentie ontmoedigt”.
Overigens zitten DNB en ook de verzekeringssector niet stil in afwachting van de nieuwe regelgeving. Regelmatig wordt geëxperimenteerd met verslagstaten die voldoen aan de Solvency II. Verzekeraars stellen dit jaar daarnaast een eigen risicobeoordeling op. Het Verbond werkt samen met DNB aan deze ‘vooruitblikkende benadering’.
