Dit jaar stijgt het ziekteverzuim boven de 5%, is de verwachting. Ook de verzuimduur neemt toe. Opvallend is het verschil tussen de moeite die werkgevers zeggen te doen om ziekteverzuim te voorkómen en de aandacht die werknemers op dit gebied van hun bazen ervaren.
Het trendrapport Ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid van Nationale-Nederlanden laat een aantal verontrustende ontwikkelingen zien. Zoals dat er in 2022 meer ziekmeldingen zijn geteld dan in de drie voorgaande jaren. Ook over het lopende kwartaal worden er meer meldingen verwacht dan over het vierde kwartaal van 2021.
Dat betekent dat we voor heel 2022 rekening moeten houden met een recordaantal. De jaarlijkse kosten van het ziekteverzuim van werkend Nederland zijn hierdoor inmiddels hoger dan de 18 miljard euro die werden berekend voor 2021.
Psychische klachten
Psychische klachten, zoals overspannenheid of een burn-out, zijn belangrijke oorzaken van langdurig verzuim. Naast de bekende werkdruk in de zorg en kinderopvang, ziet Nationale-Nederlanden dat ook in de horeca het ziekteverzuim steeds meer stijgt. In die sector ligt het aantal nieuwe ziekmeldingen in het derde kwartaal 12% hoger dan het derde kwartaal van 2021. Samen met de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt zorgt dit voor steeds meer druk op werkend Nederland.
Werkgerelateerd
Bijna de helft van de werkgevers die te maken heeft met langdurig verzuim van werknemers, geeft aan dat werkgerelateerde mentale klachten hieraan ten grondslag liggen. Maar liefst 70% van de werkgevers maakt zich zorgen over de mentale gezondheid van zijn werknemers. Ook maakt bijna de helft van de werkgevers zich zorgen over de continuïteit van het bedrijf door personeelstekorten.
Aan de andere kant blijkt uit het onderzoek dat minder dan de helft van de werkgevers bekend is met wettelijke preventiemaatregelen, zoals een risico-inventarisatie & evaluatie (RI&E), preventiemedewerkers, preventief medisch onderzoek (PMO) of periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO).
Verantwoordelijk
De onderzoekers vroegen werkgevers en werknemers in Nederland hoe zij zich inspannen om ziekteverzuim te voorkomen. Daarin zijn grote verschillen te zien. Zo geven vier op de tien werknemers aan dat de werkgever zich niet verantwoordelijk voelt voor hun mentale gezondheid, terwijl negen van de tien werkgevers aangeven dat dit wel degelijk het geval is.
Financiële stress lijkt nog een taboe op de werkvloer. Van de werknemers met geldzorgen bespreekt driekwart dit niet met de werkgever. Terwijl er, met de stijgende kosten, wel de wens is om hierover te praten, vooral bij werknemers onder 35 jaar. Ook ervaart 60% van de werkgevers een drempel om dit onderwerp met de werknemers te bespreken.
Stijging WIA-instroom
De onderzoekers verwachten een verdere stijging van het ziekteverzuim en een stijging van de WIA-instroom. Het UWV neemt inmiddels maatregelen om de grote hoeveelheid WIA-aanvragen te kunnen behandelen. Eén ervan is de omstreden maatregel om 60-plussers eenvoudig de WIA in te laten stromen, waardoor zij als het ware worden afgeschreven.
Arbeidsgeschikten met werk
Tot 2019 was er nog een stijging te zien in het aantal gedeeltelijk arbeidsgeschikten dat werk had, blijkt uit cijfers van het UWV. De arbeidsparticipatie van de groep personen met een WGA-beoordeling 35-80% steeg van 42,5% in 2014 naar 47,2% in 2019. Bij de groep die minder dan 35% arbeidsongeschikt is, groeide de arbeidsparticipatie 40,8% in 2014 tot 50,2% in 2019. Overigens bereikten werkgevers die eigenrisicodrager zijn voor de wet Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) een hoger aandeel werkenden dan werkgevers die de re-integratie overlaten aan het UWV.
Helaas zien we de arbeidsparticipatie van beide groepen in 2020 dalen naar 46,3% en 48,5%. Boosdoener was het coronavirus. In sommige sectoren was minder betaald werk beschikbaar, doordat bijvoorbeeld winkels of horecagelegenheden gesloten waren.
Bron: Nationale-Nederlanden
