Het tijdperk van het doorlopend krediet in zijn huidige vorm lijkt definitief voorbij. Doelgroepgerichte persoonlijke leningen komen ervoor in de plaats. In 2009 waren er 44 doorlopende kredieten en 26 persoonlijke leningen op de markt. Nu zijn dat er 11 respectievelijk 41, telde onderzoeksinstituut MoneyView voor het Special Item Consumptief Krediet.
Het lijkt erop dat het ontmoedigingsbeleid van toezichthouder AFM ten aanzien van doorlopende kredieten zijn vruchten afwerpt. Een DK wordt door de AFM als onwenselijk ervaren omdat er niet verplicht op wordt afgelost en afgeloste bedragen opnieuw kunnen worden opgenomen, waardoor DK’s oneindig lang kunnen doorlopen. Dit zorgt zowel voor onzekerheid over de looptijd als het renteverloop, aangezien de rente variabel is.
Dit heeft ertoe bijgedragen dat de Vereniging Financieringsondernemingen Nederland (VFN) per 1 mei 2019 de gedragscode voor kredietverlening heeft aangepast. De looptijd van een DK mag bij leden van de VFN nog maar maximaal 15 jaar bedragen. Daarnaast hebben kredietverstrekkers zelf ook de opnametermijn bij het DK veelal beperkt, bijvoorbeeld tot maximaal twee of drie jaar.
Bij PL-en speelt dit uiteraard niet. Daarbij wordt wel afgelost en afgeloste bedragen kunnen niet opnieuw worden opgenomen. Tevens geldt er een vaste looptijd en rente. De PL sluit dan ook veel beter aan bij de visie van de AFM: het voorkomen dat consumenten meer en langer lenen dan nodig is.
Deze verschuiving van DK naar PL is ook te zien bij nieuwe toetreders. Ze hebben alleen nog maar PL’s in hun productassortiment. Het aantal aangeboden PL-producten neemt de afgelopen jaren daarentegen gestaag toe. Producten richten zich steeds meer op specifieke doelgroepen en/of specifieke bestedingsdoelen. Gedurende 2017 tot en met 2020 zijn in totaal 18 nieuwe PL-en op de markt gebracht, waarbij het overgrote deel (ruim 80%) gericht is op een bepaalde doelgroep en/of bestedingsdoel.
Meest voorkomende doelgroep zijn huiseigenaren, die de lening willen gebruiken voor een (duurzame) verbouwing of het financieren van een restschuld. Andere doelgroepen zijn o.a. senioren en zelfstandigen. Moneyview plaatst wel een kanttekening bij deze differentiatie: het aanbod wordt voor de consument minder overzichtelijk. Zo is het niet altijd even duidelijk bij welke aanbieder onder welke categorie een bepaald bestedingsdoel valt. Daarnaast zullen consumenten rekening moeten houden met de diverse afwijkende voorwaarden binnen de PL-en, zodat ze aan het einde van de rit niet voor verrassingen komen te staan. Dit maakt het keuzeproces bepaald niet eenvoudiger. Hoewel er misschien een aantal minder gunstige kanten aan DK’s zitten, valt er met het verdwijnen van het DK ook veel leenflexibiliteit voor consumenten weg.
MoneyView ProductRating
De jaarlijkse benchmark van MoneyView heeft de volgende uitslagen in de ProductRating opgeleverd.
Persoonlijke leningen – vijf sterren voor voorwaarden
• Rabobank – Persoonlijke Lening
• BNP Paribas – Persoonlijkste Lening (niet huiseigenaar)
• ING – Persoonlijke Lening
Persoonlijke leningen – vijf sterren voor prijsstelling
• DEFAM – Persoonlijke Lening Premium
• Directa.nl – Persoonlijke Lening
• Freo – Persoonlijke Lening
Doorlopende kredieten – vijf sterren voor voorwaarden
• Rabobank – Doorlopend Krediet
Doorlopende kredieten – vijf sterren voor prijsstelling
• Freo – Doorlopend Krediet
bron: MoneyView
