Volgens de Klimaatadaptatiemonitor die Achmea onlangs uitvoerde vindt een kleine 70 procent van de Nederlanders een klimaatbestendige woning belangrijk; ze vinden ook dat ze daar mede zelf verantwoordelijk voor zijn. Maar slechts weinigen weten dat funderingen ook gevaar lopen door extreme weersomstandigheden. Het feit dat in Nederland 750.000 woningen risico lopen op verzakkingen door een te lage grondwaterstand, is nog amper bekend.
Door periodes van langdurige droogte komen houten funderingspalen bloot te staan, die vervolgens gaan beschimmelen en verzwakken. Risicozones zijn West-Nederland, Noord-Nederland en het rivierengebied. Maar ook in stedelijke gebieden zijn er risico’s, zegt Dick de Jong, directeur van het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) tegenover Achmea: “Je ziet dat woningen steeds sneller verzakken. Onder die 750.000 risicowoningen vallen niet alleen woningen met houten palen, maar ook panden met ondiepe funderingen op zandgronden. In sommige gevallen zou de gemeente het proces kunnen vertragen door bijvoorbeeld te zorgen dat regenwater niet wegstroomt in de riolering maar bij de fundering terechtkomt, of door de grondwaterstand beter te monitoren en tijdig actie te ondernemen.
Niets doen is volgens De Jong geen optie. “Dan komen er in de toekomst 1 miljoen panden in de problemen. Dat gaat om een bedrag van zo’n 80 miljard euro. Nederland is het land van polders en dijken, we moeten ons realiseren hoe belangrijk de grondwaterstand is.”
Het herstellen van beschadigde fundering kost per pand tussen de 20.000 en 200.000 euro – dat hangt af van het gebouw, de fundering en de grond. Deze schade is doorgaans niet verzekerd via een opstalverzekering.
Wel heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken in 2017 het Fonds Duurzaam Funderingsherstel opgericht. Uit dit fonds worden leningen verstrekt aan eigenaar-bewoners, als oplossing voor de financieringsproblematiek van bloksgewijze aanpak van funderingsherstel. De belangstelling voor dit fonds is echter marginaal. Een handjevol gemeenten nemen eraan deel en er zijn slechts 14 leningen verstrekt in plaats van de verwachte 500 op jaarbasis. Het fonds is van plan zichzelf op te heffen per 2021, het ministerie onderzoekt nu op welke manier er toch een leenfaciliteit beschikbaar kan blijven.
Inmiddels ziet De Jong dat het besef van het belang van de grondwaterstand bij steeds meer huiseigenaren en woningbouwverenigingen toeneemt. “We krijgen steeds meer meldingen bij ons funderingsloket van mensen die zich zorgen maken om de stand van hun fundering. Helaas gaat dat vaak om verzakkingen, waarbij de problematiek dus al ernstig is.”
Bron: Achmea
