De coronacrisis heeft veel mensen in hun portemonnee geraakt. De horeca en veel winkels moesten lange tijd geheel of gedeeltelijk sluiten en evenementen gingen niet door. Toch is sinds het begin van de coronacrisis het aantal huishoudens met problematische schulden niet toegenomen. Dat maakt het CBS bekend in het dashboard Schuldenproblematiek.
Lichte daling aantal huishoudens met problematische schulden
Uit de cijfers van het CBS blijkt dat op 1 oktober 2020 614.000 huishoudens in Nederland geregistreerde problematische schulden hebben, ofwel 7,6 procent van alle particuliere huishoudens. Op 1 januari 2020 was dat 7,9 procent. Nadat de coronacrisis in volle hevigheid losbarstte, is dit percentage dus nog licht gedaald. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat het enige tijd kan duren voordat de schulden van een huishouden worden aangemerkt als problematisch. Bovendien worden alleen geregistreerde schulden meegenomen. Heeft iemand leningen bij vrienden of familie die hij niet kan terugbetalen, dan is wordt dit ook niet meegeteld.
Welke huishoudens hebben problematische schulden
Aan het begin van de coronacrisis veranderde de samenstelling van de instromers. Het aandeel huishoudens waar een zelfstandige of iemand met een flexibel contract deel van uitmaakt, nam toe. Ook werd het percentage huishoudens met problematische schulden dat geen werknemer heeft, iets hoger. In het algemeen hebben huishoudens met problematische schulden iets vaker geen werknemer dan huishoudens zonder problematische schulden. Huishoudens met problematische schulden hebben vaker een of meer thuiswonende kinderen dan de schuldenvrije huishoudens: 31,4 procent van de huishoudens zonder schulden heeft kinderen, terwijl dat in de schuldengroep 45,3 procent is.
Opvallend is verder dat de instromers voor 1 oktober 2020 minder vaak tot de laagste inkomensgroepen behoren dan de instromers voor 1 januari 2020. Had eerst 20,9 procent een inkomen lager dan 15.000 euro per jaar, nu is dat gedaald naar 18,0 procent.
Regionale verschillen
Het grootste aandeel huishoudens met problematische schulden is te vinden in Zuid-Holland (Rotterdam, Schiedam en Den Haag), Flevoland (Almere en Lelystad) en Limburg (Heerlen, Kerkrade). In al deze gemeenten ligt het percentage op 12,5% of hoger. Van de grote steden is alleen in Utrecht het percentage huishoudens met problematische schulden lager dan gemiddeld: 6,5%.
De impact van de coronacrisis
De meest recente cijfers van het CBS geven de stand per 1 oktober 2020 weer. Op dit moment zijn we ruim een half jaar verder. In die tijd kan er veel veranderd zijn. Er is een nieuwe lockdown geweest met grote gevolgen voor onder andere de horeca en winkeliers. Ook kunnen er inmiddels meer schulden problematisch geworden zijn. Het is dus afwachten tot de volgende cijfers om te zien wat het werkelijke effect van corona is geweest.
Dashboard Schuldenproblematiek
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft het CBS gevraagd te komen met een overzicht van cijfers met betrekking tot schulden. Het ministerie wil hiermee onder andere antwoord krijgen op vragen over de omvang van de schuldenproblematiek, de ontwikkeling hiervan, wie loopt risico op problematische schulden en hoe groot is de risicogroep. Het CBS levert deze cijfers in het dashboard Schuldenproblematiek. De cijfers zijn beschikbaar over de periode 1 januari 2015 tot en met 1 oktober 2020.
