Na vier kwartalen van daling nam het belegd vermogen van Nederlandse pensioenfondsen in het eerste kwartaal van 2023 weer toe, meldt DNB. Deze groei komt vooral door herstel van de beurskoersen, met name van aandelen. Opvallend is dat pensioenfondsen veel buitenlandse beleggingen verkochten, ten gunste van Nederlandse beleggingen.
Het belegd vermogen van pensioenfondsen steeg in het eerste kwartaal met 2% tot € 1.542 miljard. Pensioenfondsen boekten voor in totaal € 20 miljard koerswinsten, verdeeld over aandelen (€ 10 miljard), schuldpapier (€ 5 miljard) en derivaten (€ 5 miljard). Daarnaast steeg het belegd vermogen door nieuwe beleggingen gefinancierd uit de netto ontvangen premies met € 8 miljard.
Koersverliezen
Hiermee kwam een einde aan vier kwartalen op rij aan dalingen van het pensioenvermogen in 2022, waarin het vermogen daalde van € 1.917 miljard naar € 1.511 miljard. Deze daling werd veroorzaakt door hoge koersverliezen op obligaties (€ 133 miljard) en op (rente-) derivaten (€ 167 miljard) door de sterk gestegen rente. Daarnaast daalden ook aandelen (€ 41 miljard) en beleggingsfondsen (€ 62 miljard) in waarde.
Verplichtingen
Voor de financiële gezondheid van pensioenfondsen zijn naast het belegd vermogen ook de verplichtingen van belang. In samenhang bepalen zij de dekkingsgraad, die door de stijgende rente sterk verbeterde – ondanks de achterblijvende beleggingsresultaten in 2022 – en ook in het eerste kwartaal van 2023 licht toenam.
Aandeel Nederlandse beleggingen gestegen
Pensioenfondsen beleggen het gros van hun vermogen in het buitenland, direct of indirect via gelieerde Nederlandse beleggingsinstellingen. Per 2023K1 bedroegen beleggingen in buitenlandse aandelen, schuldpapier en leningen € 1.056 miljard, oftewel 82% van het belegd vermogen (uitgezonderd derivaten). Het grootste deel betrof beleggingen in andere Europese landen (40%) en Noord-Amerika (24%, grotendeels in de Verenigde Staten).
Het aandeel Nederlandse beleggingen is sinds begin 2022 echter sterk toegenomen, van 15,7% naar 18,3%. Ook het aandeel beleggingen in Europa nam toe (van 37,5 naar 38,9%), vooral ten koste van beleggingen in Noord-Amerika (dit daalde van 29,3% naar 24,2%).
Herbalancering
De verschillen worden onder meer verklaard door verschillen in samenstelling van de beleggingen. De beleggingen in Noord-Amerika bestaan bijvoorbeeld voor een groot deel uit aandelen en participaties (74%), terwijl in Europa meer in schuldpapier wordt belegd (55%) en beleggingen in Nederland deels ook uit hypotheekleningen en vastgoed bestaan. De geografische verschuiving was dus gerelateerd aan de herbalancering van de beleggingsportefeuille, waarbij pensioenfondsen vooral beleggingen in aandelen verkochten.
Bron: DNB
