Extreem weer komt steeds vaker voor en wordt steeds ernstiger. Deze trend zet zich waarschijnlijk voort naarmate de temperatuur wereldwijd stijgt. Daardoor zullen premies voor woonhuisverzekeringen in bepaalde gebieden onbetaalbaar worden, voorspelt het Economisch Bureau van ABN AMRO in een somber stemmende analyse.
Een opwarming van 2°C zal naar verwachting leiden tot een vervijfvoudiging van de blootstelling van de mens aan natuurrampen wereldwijd, schrijft Nick Kounis, Hoofd financial markets & sustainability research van ABN AMRO. Verzekeringen kunnen de economische gevolgen van een natuurramp inperken, maar het groeiende aantal verliezen zet de sector onder druk, nu al.
Verzekeringsdekking verre van volledig
De totale economische verliezen door natuurrampen zijn de afgelopen jaren sterk gestegen. Volgens herverzekeraar Swiss Re bedroegen die in de eerste helft van dit jaar 120 miljard dollar. Dat is 46% hoger dan de gemiddelde verliezen in de afgelopen tien jaar. En van dat bedrag was slechts 42% gedekt door een verzekering.
Kwetsbare gebieden
De economische verliezen worden niet alleen bepaald door de frequentie en de ernst van natuurrampen, maar ook door de mate van blootstelling. Stedelijke gebieden worden groter en liggen vaak aan kwetsbare kust- en riviergebieden. Dat zorgt voor “een moeilijk terug te draaien combinatie van hogere blootstelling in omgevingen met een hoger risico”.
Onverzekerbare risico’s
Een verzekeringspremie moet de verwachte verliezen, uitgaven en winst dekken. Als dat op grote schaal niet lukt, gaan de aanbieders van de verzekering uiteindelijk failliet. In sommige gevallen kan regelgeving ervoor zorgen dat premies niet te hoog oplopen. In Californië heeft de overheid bijvoorbeeld voorkomen dat verzekeraars hun tarieven boven een bepaalde drempel verhogen.
Kwantificeerbaar
Belangrijke factor is dat een risico alleen verzekerbaar is als het kwantificeerbaar is. Klimaatverandering zorgt er niet alleen voor dat extreme weersomstandigheden vaker voorkomen, maar ook dat de gevolgen veel onzekerder worden. Als de waarschijnlijkheid en de impact niet voldoende kunnen worden gekwantificeerd, is het onmogelijk om redelijke premies te berekenen.
Bovendien zijn sterk gecorreleerde risico’s ook onverzekerbaar, en daar is bij extreem weer vaak sprake van. In een artikel van Milliman, adviesbureau op het gebied van risicobeheer, wordt opgemerkt: De kans dat ik mijn auto total loss rijd, houdt bijna geen verband met de kans dat jij hetzelfde doet. In een gebied waar bosbranden vaak voorkomen als gevolg van droogte, is jouw kans op total loss nauw verbonden met die van je buurman.
Invloed op de verzekeringsmarkten
Volgens ABN AMRO zijn er al regio’s waar sprake is van hogere premies en verminderde verzekeringsdekking. Het gaan dan vooral om huizen. Zo zijn de premies voor woningverzekeringen in 31 staten van de VS sinds januari vorig jaar met dubbele cijfers gestegen, aldus een analyse van S&P en de Council of Foreign Relations.
Volgens de Washington Post eerder deze maand hebben ten minste vijf grote Amerikaanse schadeverzekeraars aan de toezichthouders gemeld dat zij in sommige regio’s geen verzekeringen meer afsluiten, en dus bescherming tegen verschillende weersomstandigheden uitsluiten.
Nederland
In Nederland kunnen woningeigenaren al enkele jaren geen verzekering meer afsluiten tegen schade aan hun huis als gevolg van verzakkingen (waarschijnlijk veroorzaakt door droogte). Volgens de AFM werd dit risico in 2016 nog verzekerd door vier aanbieders. Andere redenen die worden genoemd voor hogere premies en intrekking van dekking: de stijgende bouwkosten (waardoor de vervangingskosten van een huis hoger worden) en een uitdagende herverzekeringsmarkt. Herverzekering is veel duurder geworden.
1% is het magische getal
De risico’s en verwachte verliezen door extreem weer verschillen per locatie, daarom zijn algemene uitspraken over de mate waarin activa onverzekerbaar worden niet mogelijk. Een specifiek voorbeeld uit Australië kan de situatie wel verduidelijken. Recent onderzoek naar de huizenmarkt daar geeft een ranglijst van regio’s met het grootste risico op klimaatverandering en extreme weersomstandigheden in 2030. Overstromingen van rivieren vormen het grootste risico, daarna volgen bosbranden en overstromingen van oppervlaktewater.
Het onderzoek gebruikt een vaker toegepaste benchmark van 1% als zijnde hoog risico. Dat wil zeggen: opstallen waarvan de verwachte jaarlijkse schade gelijk is aan 1% of meer van de vervangingswaarde van het object, vallen onder de categorie hoog risico. Deze categorie wordt gedefinieerd als ‘onverzekerbaar’, omdat de premies onbetaalbaar worden. Daarnaast is er een risicocategorie ‘gemiddeld’: die betreft opstallen waarvan de verwachte jaarlijkse schade 0,2-1% van de vervangingswaarde is.
Tegen 2030 zal in heel Australië 4% van de eigendommen in de categorie hoog risico vallen, en 9% de classificering gemiddeld risico bereiken. In de top 20 van de meest risicovolle regio’s varieert het percentage eigendommen in de categorie hoog risico van 7% tot 27,4%, terwijl het aandeel in de categorieën met een hoog én gemiddeld risico varieert van 11 tot 54%. Dit wijst op zeer grote verschillen per regio in activa die onverzekerbaar worden.
Bron: ABN AMRO
