Dat de economie weer groeit na een moeilijke periode is voor veel mensen geen verzekering voor een betere koopkracht in 2022. Dat concludeert het Nibud na het bekijken van de Miljoenennota. Volgens het Nibud krijgen veel huishoudens volgend jaar niet meer te besteden.
Voorbeeldhuishoudens
Het Nibud heeft koopkrachtberekeningen gemaakt op basis van de Miljoenennota die het kabinet op Prinsjesdag presenteerde. Zij deden dit voor 117 voorbeeldhuishoudens met en zonder loonstijging. Mensen die geen loonsverhoging krijgen, zullen er volgens het Nibud gemiddeld een procent op achteruitgaan. Ook mensen die wel een loonsverhoging krijgen, zullen niet of nauwelijks beter worden van de aantrekkende economie. Zaken als lonen, prijsstijgingen en het overheidsbeleid hebben invloed op de koopkracht. De verwachte inflatie die het Nibud in de berekeningen heeft toegepast, is 1,8%. Valt dit percentage hoger of lager uit, dan verandert dat de koopkracht.
Als gekeken wordt naar de verandering van de koopkracht van de voorbeeldhuishoudens in absolute bedragen, dan valt op dat dit voor de meeste groepen beperkt blijft tot minder dan 10 euro per maand. Vooral de tweeverdieners met hogere inkomens gaan er meer op achteruit. Daarnaast zullen ook veel zelfstandigen het komende jaar minder kunnen uitgeven.
Lage inkomens
Het Nibud maakt zich vooral zorgen over de toch al kwetsbare groepen met lage inkomens. Directeur Arjan Vliegenthart: “Grote groepen zitten op dit moment structureel klem, denk aan gezinnen in de bijstand, mensen met een laag inkomen en hoge huur- of hoge zorgkosten en jongeren die geen woning kunnen vinden. Aan die problemen verandert in 2022 weinig. Sterker nog, bijstandsgerechtigden hebben in 2022 zelfs iets minder te besteden, terwijl huishoudens daar al vaak tekort komen. Het Nibud pleit er juist voor dat de bijstand wordt verhoogd.”
Verschil met koopkrachtgroei in 2020
Eerder deze maand maakte het CBS cijfers bekend waaruit bleek dat de gemiddelde koopkracht in 2020 met 2,2% was toegenomen. Dit werd deels veroorzaakt door loonsverhogingen van gemiddeld 2,9% die al voor de coronacrisis waren afgesproken. In 2022 gaan de cao-lonen ook omhoog, maar met gemiddeld 2,2% is dat minder dan vorig jaar. Ook is de verwachting dat de inflatie hoger uitvalt waardoor er minder van de inkomensstijging overblijft.
Het CBS maakt gebruik van de door het Centraal Planbureau (CPB) geschatte statische koopkrachtontwikkeling. Dit is de koopkrachtontwikkeling als gevolg van externe factoren zoals de verandering van cao-lonen, de inflatie en het overheidsbeleid. Voor 2020 was deze gelijk aan 2,5% en voor 2022 nog slechts 0%. Naast de statische koopkrachtontwikkeling bestaat de koopkrachtontwikkeling uit de dynamische ontwikkeling, die wordt bepaald door persoonlijke omstandigheden als meer of minder gaan werken of gaan samenwonen. Het zal dus voornamelijk van de persoonlijke omstandigheden afhangen of iemand meer te besteden krijgt of niet.
Bron: Nibud
