Wie het afgelopen jaar de televisie aanzette, zag daar steeds weer mensen vertellen hoe moeilijk ze het hadden om het hoofd boven water te houden doordat veel bedrijven noodgedwongen gesloten waren. Nu het CBS de koopkrachtcijfers over 2020 bekend maakt, blijkt echter dat de koopkracht in dat coronajaar met 2,2 procent gemiddeld is toegenomen, wat zelfs de hoogste toename is sinds 2016.
Overheidsbeleid en cao-lonen
De koopkrachtontwikkeling is de optelsom van de statische en de dynamische koopkrachtontwikkeling. De statische koopkrachtontwikkeling wordt bepaald door externe invloeden, zoals de verandering van cao-lonen en consumentenprijzen en het overheidsbeleid. Dit deel van de verandering van de koopkracht wordt door het CPB geraamd en bedroeg voor 2020 2,5 procent. Deze stijging wordt grotendeels veroorzaakt door een stijging van de cao-lonen met 2,9 procent. De afspraken hierover waren grotendeels al voor het uitbreken van de coronacrisis gemaakt. Rekening houdend met een inflatie van 1,3 procent zorgt de verhoging van de cao-lonen voor een toename van de koopkracht met 1,6 procent.
Als tweede oorzaak voor de positieve statische koopkrachtontwikkeling noemt het CBS het overheidsbeleid. In 2020 zijn de algemene heffingskorting en de arbeidskorting verhoogd. Daarnaast is het tweeschijvenstelsel ingevoerd voor de inkomstenbelasting. Dit zorgde voor een koopkrachtverbetering van 1 procent.
Impact corona
De dynamische koopkrachtontwikkeling liet een minder gunstig beeld zien, namelijk een daling van 0,3 procent. Dit komt bijvoorbeeld doordat mensen hun baan kwijtraakten of hun bedrijf moesten sluiten. Dit effect is gedempt door de steunmaatregelen van de overheid.
Grote verschillen
De meeste werknemers gingen er in koopkracht op vooruit, namelijk voor 70 procent van deze groep. Gemiddeld nam de koopkracht met 4,3 procent toe. Gepensioneerden gingen er gemiddeld 1 procent op vooruit waarbij er weinig grote uitschieters waren. De zelfstandigen kwamen er minder goed vanaf. Gemiddeld steeg hun koopkracht wel met 1,1 procent, maar voor bijna de helft van deze groep ging de koopkracht 2,6 procent of meer omlaag. Maar liefst 20 procent van de zelfstandigen ging er 16 procent of meer op achteruit. Dit bevestigt dan toch weer het beeld dat je krijgt als je het nieuws hebt gevolgd.
Bron: CBS
