De vergelijking tussen een effectenkantoor en een financieel adviseur slaat nergens op.
Op de website van AM schaart Peter Verhaar zich in het peloton doendenkers die de laatste halve eeuw het einde voorspelden van de financiële adviseurs. Geen van deze profeten heeft ook maar bij benadering aangegeven hoe de advieswereld in rap tempo zou veranderen. Want dat is wel gebeurd. Zij hadden de visie gemeen dat de beroepsgroep overbodig zou worden en daar is geen sprake van. Nu niet en straks ook niet
Verhaar trekt de parallel tussen kleine effectenkantoren die hij door Alex in de markt te zetten naar eigen zeggen de nekslag heeft gegeven. Als hij de vergelijking doortrekt, wordt het beeld voor de financiële adviseur nog zwarter: “Effectenadvies is moeilijk. Echt ingewikkeld. Weet je wat makkelijk is? Hypotheekadvies! Als je een product als effectenadvies kan automatiseren, dan lukt dat zeker bij hypotheekadvies.”
Als dat de basis is waarop Verhaar zijn sombere toekomstbeeld voor de financiële adviseur bouwt, dan valt er voor de beroepsgroep weinig te vrezen. Misschien is het inderdaad technisch een hele klus om beleggingssoftware te ontwikkelen en geldt dat minder voor de infrastructuur waarmee de lasten van een annuïtaire geldlening uitgerekend kunnen worden. Wat Verhaar echter vergeet is, dat die geldlening slechts een onderdeel vormt van het integrale hypotheekadvies. Daar komen natuurlijk veel meer facetten bij kijken en dat beseft de geldlener pas op het moment dat hij daarop door een professioneel adviseur wordt gewezen.
En dat is precies het grote verschil tussen beleggingen enerzijds en hypotheken, verzekeringen en pensioenen anderzijds. Het spelen met geld is op tal van fronten totaal onvergelijkbaar met het zoeken van financiële zekerheden. Het eerste is een hobby waar sommige mensen zich graag op storten, het laatste voor iedereen een noodzaak om de continuïteit in een gezin of een bedrijf veilig te stellen. functie van de onafhankelijke financiële adviseurs uit te dragen.
Wat voor omstandigheid zich ook voordoet. Uit alle onderzoeken blijkt dat de gemiddelde consument niet in staat is die omstandigheden in scenario’s te berekenen.
Sterker: de meeste mensen staan er niet of onvoldoende bij stil wat overlijden, echtscheiding of werkloosheid, om maar een paar voorbeelden te noemen betekent voor de op een achternamiddag met behulp van een internet-tool afgesloten hypothecair krediet, of geopende geblokkeerde bankrekening ‘voor later’.
Het verschil tussen het ‘kleine effectenkantoor’ van vroeger en de moderne financiële adviseur is, kortom, dat speculerende geldbezitters actief deze kantoren benaderden met een beleggingsverzoek. De financiële adviseur verkeert niet in deze luxe positie. Hij moet actief naar de mensen toe om hen op zijn minst bewust te maken van de risico’s. De realiteit is dat elke financiële adviseur dagelijks geconfronteerd wordt met reacties met een hoog ‘o-daar-had-ik-niet-aan-gedacht’-gehalte. Zo’n reactie kan alleen volgen en adequaat gepareerd worden wanneer de adviseur de persoonlijke situatie van de individuele consument in beeld heeft gebracht.
Zou volgens de methode-Verhaar het financieel advies plaatsmaken voor execution only dan kan de Nederlandse gemeenschap zijn borst nat maken. We komen dan in de situatie dat Nederlanders alleen nog denken in potten geld, die geleend worden om een huis of andere zaken te financieren of andersom apart gezet worden voor later. De overheid doet er dan goed aan de bijstandskassen alvast te gaan aanvullen voor de ‘niet-aan-gedacht-situaties’.
En toch is het goed om naar de boodschap van Peter Verhaar te luisteren. Hij hoort tot de kleine groep die over veel ingangen in de media beschikt. Zijn boodschap wordt dus breed gehoord. Dat betekent dat een onderhuids weerwoord binnen de branche niet volstaat en dat het nu echt tijd wordt dat overheid, toezichthouders en branchepartijen ernst maken met gezamenlijk de maatschappelijke functie van de onafhankelijke financiële adviseurs uit te dragen.
Jan Aikens
