De Commissie van Beroep van Kifid heeft een uitspraak gedaan in de zaak van DAS naar aanleiding van een eerdere uitspraak van de Geschillencommissie: consumenten kunnen zich niet altijd beroepen op het recht op vrije advocaatkeuze bij hun rechtsbijstandverzekering. Willen zij op kosten van de verzekeraar zelf een advocaat kiezen, dan zal er sprake moeten zijn van een administratieve of gerechtelijke procedure. De Geschillencommissie oordeelde eerder dat vrije advocaatkeuze wel al voor het ontstaan van een eventuele procedure mogelijk zou moeten zijn. Met de uitspraak houdt de Commissie van Beroep van Kifid vast aan de lijn van bestaande Europese regelgeving en jurisprudentie, aldus Kifid.
Achtergrond
Aanleiding voor de uitspraak van de Geschillencommissie was een zaak van een atlete die een advocaat gespecialiseerd in sportrecht inhuurde om een publicatie over haar te laten rectificeren. Haar verzekeraar had aangegeven dat dit niet vergoed werd door de rechtsbijstandverzekering. De vrouw gaf aan de verzekeraar aan dat ze toch een externe specialist zou inhuren. Door een misverstand was de atlete in de veronderstelling dat de verzekeraar dit zou vergoeden. Naar het oordeel van de Commissie van Beroep is er in deze zaak geen sprake van rechtsbijstand in een gerechtelijke of administratieve procedure en heeft de verzekeraar de claim terecht afgewezen.
Europese richtlijn over vrije advocaatkeuze
De Commissie van Beroep heeft voor de uitspraak gekeken naar de Europese regelgeving en jurisprudentie met betrekking tot het recht op vrije advocaatkeuze. Hieruit concludeert de commissie dat het recht op vrije advocaatkeuze beperkt is tot gerechtelijke of administratieve procedures. Er is dus geen sprake van een onbeperkt recht op vrije advocaatkeuze. De uitspraak van de Geschillencommissie is niet in lijn met de ruimte die de Europese richtlijn biedt aan verzekeraars om het recht op vrije advocaatkeuze te beperken, volgens de Commissie van Beroep. “Een verzekeraar mag in een natura-rechtsbijstandverzekering de vrije advocaatkeuze beperken tot de rechtsbijstand in een gerechtelijke of administratieve procedure. In deze klachtzaak is die beperking in de voorwaarden van de rechtsbijstandverzekering vermeld.”
Wanneer is sprake van een gerechtelijke procedure
Volgens de Commissie van Beroep is het van belang om te kijken naar de specifieke omstandigheden en de context en de strekking van de Europese richtlijn over rechtsbijstandverzekeringen om te bepalen of er sprake is van een gerechtelijke of administratieve procedure. Daarbij moet gelet worden op de specifieke kenmerken van een volgens het nationaal recht ingestelde procedure. Volgens de Commissie van Beroep blijkt dit uit verschillende arresten van het Europese Hof van Justitie.
Nadelige gevolgen verruiming van de baan
Eerder kwam SEO Economisch Onderzoek met een berekening van de gevolgen van een verruiming van de vrije advocaatkeuze. De schadelast zou voor de rechtsbijstandverzekeraars toenemen met 25% tot 62%. Dit zou leiden tot hogere premies of het invoeren van een eigen bijdrage. Hierdoor zou de toegang tot het recht voor veel mensen onbetaalbaar worden. Met de uitspraak van de Commissie van Beroep is dit doemscenario van de baan.
Bron: Kifid
