Het huidige pensioensysteem is ook op de lange termijn houdbaar en biedt een aantal evidente voordelen boven het ‘casino-pensioen’, waarin alle risico’s bij de deelnemers liggen.
De gedachte dat de langere levensduur en lage rente dwingen tot het inruilen van het huidige pensioen voor een casino-pensioen snijdt geen hout. Dat stellen de jonge econoom David Hollanders en zijn oudere collega Bewrnard van Praag eenparig op de website van Me Judice.
Verkeerde weg
De pensioendiscussie is een verkeerde weg ingeslagen, stellen zij. De discussie verliest zich in details zoals de hoogte van kortingen, uitsmeerperiodes, de rekenrente, hypotheken en generatieconflicten. Dit zijn behartigenswaardige zaken, maar essentiëler is dat het systeem van collectieve pensioenfondsen, waarbij aan het loon gerelateerde pensioenuitkeringen worden, als zodanig afgebroken wordt. Dit systeem dreigt te worden vervangen door een ’toezegging’ die fluctueert met de beurskoersen en de talenten en inspanningen van de beheerders van de pensioenfondsen. Een resultaatverplichting dreigt te worden ingeruild voor een inspanningsverplichting.
Het is niet alleen begrijpelijk dat in deze wordt gesproken van een ‘casino-pensioen’, het is ook terecht. In een dergelijk systeem is er geen enkele disciplinerende kracht om fondsbeheerders en werkgevers te dwingen om pensioentoezeggingen waar te maken.
De risico’s liggen niet meer bij werkgevers of fondsbeheerders, maar uitsluitend bij deelnemers. Diezelfde deelnemers hebben evenwel nauwelijks zeggenschap en geen vrijheid naar een ander fonds over te stappen. Daarmee worden juist de belangen van toekomstige generaties en de economie duurzaam geschaad.”
Ingrepen
Waarna zij de voordelen van het huidige pensioensysteem schetsen en in een uitgebreide analyse aangeven dat het huidige pensioenstelsel ook op den duur houdbaar zal zijn.
Wel zijn daar enige ingrepen voor nodig. “Ten eerste dienen werkgevers in het verleden gedane toezeggingen aan hun werknemers na te komen in plaats van dividend en bonussen uit te keren. Werkgevers hebben willens en wetens in pensioenovereenkomsten een vast pensioen toegezegd aan werknemers, met zelfs de suggestie van waardevastheid. Jarenlang waren de premies lager dan kostendekkend en voor zover partijen daarvan geprofiteerd hebben, dienen zij dat te restitueren nu de nood aan de man komt
Ten tweede is een parlementair onderzoek, gezien de ernst van de zaak, op zijn plaats. Niet om schuldigen aan te wijzen maar om kwalijke pensioenpraktijken zoals in het verleden (zoals ondernemingen die hun eigen pensioenfonds afromen, PwC, 2012) in de toekomst te voorkomen.”