De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft eind december een bestuurlijke boete van € 94.000 opgelegd aan Zwaan Finance B.V. te Lisse. Dit bedrijf is eigendom van de 76-jarige makelaar Harry Mens, vooral bekend als presentator van het tv-programma Business Class. De boete is opgelegd omdat Zwaan Finance haar verplichtingen op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren terrorisme (Wwft) niet heeft nageleefd.
Ook light-beheerders fungeren als poortwachters
Zwaan Finance beheert zeven beleggingsinstellingen (vastgoedfondsen) en daarmee een zogeheten light-beheerder. Deze groep is uitgezonderd van de vergunningplicht, maar staat wel onder toezicht van de AFM voor wat betreft de Wwft-regelgeving. Net als beheerders met een vergunning, vervullen zij onder de Wwft een rol als poortwachter om criminele geldstromen buiten het financiële stelsel te houden.
Beleggingsfondsen voldeden niet aan Wwft-verplichtingen
Zwaan Finance heeft haar rol als poortwachter niet naar behoren vervuld, aldus de AFM. Het bedrijf heeft er niet voor gezorgd dat de beleggingsfondsen onder beheer beschikten over een deugdelijk cliëntacceptatieproces en voortdurende controle uitoefenden op de zakelijke relaties en hun transacties. Ook werd niet gecontroleerd of de cliënt of de uiteindelijk belanghebbende (UBO) hiervan een politiek prominente persoon (PEP) was. Hierdoor liepen de beleggingsfondsen het risico dat hun dienstverlening werd misbruikt voor het witwassen van geld of het financieren van terrorisme.
Aanwijzing
De overtredingen vonden plaats in de periode tussen juli 2018 en oktober 2022. In maart 2022 heeft de AFM al een aanwijzing gegeven aan Zwaan Finance. Op 12 oktober dat jaar volgde een voornemen tot het opleggen van een last onder dwangsom, omdat het bedrijf op punten nog niet aan de aanwijzing had voldaan. Op 2 december waren de tekortkomingen vrijwel volledig hersteld.
Bezwaar
Op 30 juni vorig jaar kondigde de AFM haar voornemen aan om een boete op te leggen. Zwaan finance maakte daarop bezwaar, met als redenering dat het bedrijf een organisatie is van zeer beperkte omvang. “Het aankopen van een (enkel) pand, het werven van geïnteresseerde beleggers en het oprichten van een commanditaire vennootschap zijn feitelijk de kerntaken van Zwaan Finance.” Met het merendeel van de cliënten was het bedrijf bekend en zo niet, dan stelde het een eigen “onderzoek” in. Hierdoor was het risico op misbruik op niet-naleving van de Wwft “tot een uiterst minimum beperkt of misschien zelfs wel afwezig”, aldus het bedrijf.
Verwijtbaar
De AFM acht desondanks de feiten verwijtbaar. Voor de genoemde overtredingen geldt een basisboetebedrag van € 2.000.000. En gezien de ernst en de duur van de overtredingen en de mate van verwijtbaarheid, ziet de toezichthouder aanleiding voor een verhoging van de boete met 25% tot een bedrag van € 2.500.000. Maar “in verband met de geringe omvang van Zwaan Finance” heeft de toezichthouder uiteindelijk het bedrag verlaagd tot €94.000.
Bron: AFM
