De gestegen hypotheekrente heeft in de eerste zes maanden van 2023 een einde gemaakt aan de sterke stijging van prijzen op de hypotheek- en woningmarkt. Dit laat het Kadaster weten op basis van data-analyse van alle nieuw afgesloten hypotheken op de particuliere woningmarkt waarvan de hypotheekakten zijn geregistreerd. Zowel niet-transactiegerelateerde hypotheken (over- en bijsluitingen) als transactiegerelateerde hypotheken (hypotheken die worden afgesloten) zijn onderdeel van dit onderzoek.
Uit het onderzoek blijkt dat door de gestegen hypotheekrente 40 procent minder hypotheken zijn afgesloten in het eerste halfjaar van 2023 dan een jaar eerder. Het aantal hypotheken voor de aankoop van een woning was 16 procent lager dan in 2022. Een steeds groter deel daarvan is bestemd voor koopstarters, zo laat het Kadaster weten.
Verder laat het onderzoek zien dat het aantal over- en bijsluitingen enorm is gedaald. Dit was 76 procent minder dan een jaar eerder. Vooral het aantal over- en bijsluitingen van € 100.000 of meer daalde in één jaar tijd fors, namelijk met 90 procent. Dit betekent volgens de onderzoekers dat bestaande hypotheken veel minder werden overgesloten. Recente over- en bijsluitingen waren daardoor vooral bestemd voor extra hypotheken voor bijvoorbeeld een verbouwing of verduurzaming.
Ten slotte wijst het onderzoek uit dat de totale hypotheeksom (alle hypotheken bij elkaar opgesteld) 43 procent lager was dan in 2022. Dit betekent volgens de onderzoekers van het Kadaster dat voor het eerst sinds 2020 er meer werd geleend ten opzichte van de de koopsom. Deze verhouding (loan-to-value) nam daardoor toe van 85,5 procent in het tweede halfjaar van 2022 tot 86,9 procent in het eerste halfjaar van 2023.
Vooral koopstarters moesten meer lenen: hun loan-to-value nam toe van 89,7 procent naar 92,1 procent. Voor doorstromers daalde de loan-to-value van 80,3 procent naar 79,8 procent. Een op de drie hypotheken voor woningen met de slechtste energielabels – E, F of G – had in het eerste halfjaar van 2023 een loan-to-value boven de 100 procent. Het halfjaar ervoor gold dit nog voor ruim een op de vier hypotheken.
Bron: Kadaster
