Hypotheekfraude met vervalste documenten neemt toe, meldt Ockto, een softwareleverancier die is gespecialiseerd in het veilig online opvragen van persoonsgegevens.

Grootschalige hypotheekfraude, witwassen en valsheid in geschrifte

De softwareleverancier laat weten dat de politie in Amsterdam en Zaandam afgelopen maand acht mensen heeft aangehouden op verdenking van grootschalige hypotheekfraude, witwassen en valsheid in geschrifte. De zaak zou volgens de politie gaan om valse werkgeversverklaringen en fictieve dienstverbanden. Volgens de softwareleverancier benadrukt dit opnieuw hoe kwetsbaar processen zijn die vertrouwen op door consumenten aangeleverde documenten.

Preventie aan de voorkant

De softwareleverancier licht toe dat de recente arrestaties laten zien dat hypotheekfraude een hardnekkig probleem is. Fraudeurs zouden blijven profiteren van een systeem dat vertrouwt op pdf’s, scans en screenshots van documenten die in minuten kunnen worden vervalst. De politie, de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), notarissen en de Stichting Fraudebestrijding Hypotheken zouden daarom al langer oproepen tot preventie aan de voorkant. Zolang het systeem ruimte laat voor dit soort manipulatie, zal die ruimte ook worden benut, vindt de softwareleverancier.

Documentfraude is een groeiend probleem

Hoewel deze zaak zich afspeelt rondom hypotheken, is documentfraude volgens de softwareleverancier een groeiend probleem. Ook in sectoren als vastgoed, leasing, kredietverstrekking en bedrijfsfinanciering zouden de risico’s toenemen. Ondanks jaren van digitalisering blijft de financiële sector grotendeels afhankelijk van documenten die klanten zelf aanleveren – en dat zou fraude eenvoudig maken.

Poortwachtersrol

De softwareleverancier vervolgt dat banken en andere financiële instellingen al een poortwachtersrol hebben onder de Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme). In de praktijk zou dit moeten betekenen dat klantgegevens aan de bron moeten worden gevalideerd, zoals bij instanties als de Belastingdienst, het UWV en de Basisregistratie Personen (BRP). Op deze manier zou fraude niet achteraf moeten worden opgespoord, maar aan de voorkant worden uitgesloten. De technische mogelijkheden en infrastructuur zouden hiervoor aanwezig zijn.

Crossverificatie

Door gegevens rechtstreeks te betrekken van officiële instanties zouden inkomens, werkgeversgegevens, identiteit en verblijfsstatussen betrouwbaar kunnen worden vastgesteld, vindt de softwareleverancier. Cruciaal zou ook de mogelijkheid van crossverificatie zijn: documenten controleren aan de hand van gegevens uit de bron. Zo zou een jaarrekening kunnen worden getoetst aan gegevens van de Belastingdienst en een werkgeversverklaring aan het UWV-register. Daarmee zouden inconsistenties of vervalsingen direct zichtbaar zijn.

Drie maatregelen die hypotheekfraude en documentfraude bestrijden

De softwareleverancier sluit af met drie maatregelen die al vanaf vandaag uitvoerbaar zijn om hypotheekfraude en documentfraude tegen te gaan:

1. Gegevensverificatie via BRP, Belastingdienst en UWV normaliseren als minimumnorm bij het beoordelen van risicogevoelige informatie, zoals identiteit, inkomen en werkgever.
2. Standaard fraude-indicatoren implementeren die automatisch worden meegeleverd met gecontroleerde gegevens – ontwikkeld op basis van indicatoren van de politie en marktpartijen.
3. Samenwerking intensiveren tussen marktpartijen en toezichthouders om naleving en controle gezamenlijk te versterken.

Samen zouden deze drie maatregelen een solide fundament vormen voor betrouwbare beoordeling en fraudepreventie.

Bron: Ockto