Lans Bovenberg en Theo Nijman: Het kabinet dreigt te blijven steken in een moeras van een inconsistent en complex toezichtskader.
De Tilburgse hoogleraren Bovenberg en Nijman, eveneens respectievelijk voormalig en huidig wetenschappelijk directeur van Netspar, hebben kritiek op het FTK-tussenvoorstel dat op dit moment wordt uitgewerkt. “De kabinetsplannen ontberen een heldere diagnose en bieden daarom vooralsnog onvoldoende vernieuwing. Het kabinet dreigt te blijven steken in een moeras van een inconsistent en complex toezichtskader. De kunst is om voldoende keuzevrijheid voor pensioenfondsen te verzoenen met eenvoud en discipline.”
In een artikel op de website van MeJudice grijpen zij terug naar de conclusies van de commissies Frijns en Goudswaard: “De commissie Frijns benadrukte dat de primaire taak van pensioenfondsbesturen is om zèlf verantwoordelijkheid te nemen voor een eigen risicoprofiel. De commissie Goudswaard pleitte voor het beter borgen van individuele eigendomsrechten op voorwaardelijke pensioenen. Meer helderheid is vereist over de waarde die deelnemers ontlenen aan hun pensioen. Op beide cruciale punten – het risicoprofiel en het borgen van eigendomsrechten in een stelsel met risicovolle pensioenen – stelt het kabinet vooralsnog teleur.”
Niet de perceptie van generatie-effecten schaden het vertrouwen in het stelsel, maar “juist het gebrek aan helderheid in de huidige methodiek over de feitelijke waarde van pensioenrechten.”
DB-systeem is nog maar een mythe
Ze zeggen het niet met zoveel woorden, maar hun betoog komt erop neer dat in het pensioenstelsel het DB-systeem in feite heeft plaats gemaakt voor een systeem van beschikbare premie. Op die verandering moet de tussenvariant worden toegesneden, bepleiten Bovenberg en Nijman. Zij hebben hierin het voortouw genomen en een methodiek ontwikkeld “die past bij een stelsel waarin de risico’s bij de deelnemers liggen en die goed aansluit bij de door Klijnsma voorgestelde tussenvariant.”
“Dit kader start vanuit heldere zekerheidsmaten die klare wijn schenken over de feitelijke onzekerheden die deelnemers lopen. Het pensioenfondsbestuur kiest het geprefereerde risicoprofiel en neemt daar zélf verantwoordelijkheid voor. De toezichthouder gaat niet op de stoel van het fondsbestuur zitten maar ziet toe dat het beleggingsbeleid spoort met de gecommuniceerde zekerheidsgraad. Fondsen kunnen zo een grotere stap maken naar een minder rentegevoelig contract. Het toezicht is geen dwangbuis meer maar biedt fondsen ruimte een eigen positie te kiezen op de driehoek tussen ambitie, risicobegrenzing en premie.”
De uitwerking van hun voorstel is te vinden in de Netspar-publicatie Keuzemogelijkheden in de vormgeving van de tussenvariant voor het FTK: De gerechten op het Tilburgs Menu, hieronder kortheidshalve ‘Tilburgs FTK-model’ genoemd.