Kifid: Volstrekt onbegrijpelijk waarom de bank deze klantrelatie wil opzeggen

Kifid: Volstrekt onbegrijpelijk waarom de bank deze klantrelatie wil opzeggen

Een beleggingsrekening zonder reden opzeggen is niet rechtsgeldig. Dat oordeelt de Geschillencommissie van Klachteninstituut Kifid in een bindende uitspraak in een geschil tussen een consument en FlatexDEGIRO.

De betreffende consument heeft een pensioenrekening bij FlatexDEGIRO waarop hij geld stort om voor zijn pensioen te beleggen. Medio september 2022 laat de bank hem weten de klantrelatie te moeten beëindigen per 31 oktober 2022. De bank verwijst daarbij naar haar voorwaarden Beleggingsdiensten.

Geheimhoudingsplicht

Wanneer de consument informeert bij de bank naar de reden van opzegging, zegt de bank dit niet te kunnen toelichten vanwege een geheimhoudingsplicht in de antiwitwasregels (Wwft).

De consument neemt hiermee geen genoegen. Hij voelt zich door de bank weggezet als crimineel en beëindiging van zijn pensioenrekening heeft voor hem financiële en fiscale gevolgen. Hij vecht de zaak met succes aan bij het Kifid.

Voorwaarden voor opzeggen klantrelatie

De Geschillencommissie buigt zich over de voorwaarden Beleggingsdiensten van FlatexDEGIRO. Hierin staat wanneer de bank de klantrelatie mag opzeggen. In vijf situaties kan de bank de klantrelatie onmiddellijk beëindigen. Daarnaast heeft de bank een algemene bevoegdheid om de relatie op te zeggen met een opzegtermijn.

In de procedure bij het Kifid geeft de bank aan dat de relatie met deze klant is opgezegd vanwege één van de vijf situaties voor onmiddellijke opzegging, namelijk  ‘handelen in strijd met de wetten en regels, in het bijzonder de beginselen en verplichtingen met betrekking tot het bestrijden van witwaspraktijken en terrorismefinanciering, marktmisbruik, handel met voorkennis, vertrouwelijkheid of privacy en/of dat het niet voldoende verstrekken van informatie om aan te tonen dat dit niet het geval is’.

Met verwijzing naar deze voorwaarde heeft de bank echter nog niet aangetoond dat de genoemde situatie zich daadwerkelijk heeft voorgedaan, oordeelt de Geschillencommissie. Er is dus niet komen vast te staan dat de bank de klantrelatie mocht beëindigen op deze grond in de voorwaarden.

Belangen afwegen

Als de bank gebruikmaakt van haar algemene bevoegdheid om de relatie op te zeggen, moet zij haar belang bij opzeggen afwegen tegen het belang van de consument. Volgens de Geschillencommissie ontkomt de bank er dan ook niet aan om toe te lichten waarom de relatie wordt opgezegd.

Antiwitwasregels

In antwoord op de vraag ‘welk belang geeft de bank bij het opzeggen van de klantrelatie’, wijst de bank op de verplichting om zich te houden aan de antiwitwasregels. De bank stelt een geheimhoudingsplicht te hebben (artikel 23 Wwft). Daarnaast verwijst de bank naar artikelen in de antiwitwasregels die gaan over het beëindigen van de klantrelatie wanneer het klantenonderzoek niet kan worden afgerond.

Twee kernverplichtingen

De Geschillencommissie volgt de redenering van de bank niet dat zij verplicht is om de klantrelatie te beëindigen én verplicht is om de reden hiervoor geheim te houden. Uit de antiwitwasregels volgen voor FlatexDEGIRO twee kernverplichtingen:

1. De bank is verplicht klantonderzoek te doen. Kan de bank het klantonderzoek niet of onvoldoende uitvoeren, dan moet zij de klantrelatie beëindigen. Voor dit klantonderzoek geldt dat de klant de gelegenheid moet krijgen om medewerking te verlenen; hierbij is dus geen geheimhoudingsplicht.

2. De bank moet ongebruikelijke transacties melden bij de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland). De wet schrijft voor dat een dergelijke melding geheim moet blijven. De wet schrijft niet voor dat de klantrelatie moet worden beëindigd vanwege een ongebruikelijke transactie. Evenmin is dit af te leiden uit de Leidraad Wwft en Sanctiewet van AFM en DNB.

Kortom: kan de bank het klantonderzoek niet afronden, dan moet de bank de klantrelatie beëindigen en is er geen geheimhoudingsplicht. Als er sprake is van een ongebruikelijke transactie, dan moet de bank die melden en geldt de geheimhoudingsplicht, maar is er geen verplichting om de klantrelatie op te zeggen.

Echtgenote gebruikt zelfde gekoppelde rekening

Daar komt bij dat de Geschillencommissie in het klachtdossier ook geen aanwijzingen ziet voor mogelijke witwaspraktijken. De stortingen op de pensioenrekening kwamen van een gekoppelde bankrekening van de consument en zijn vrouw. De echtgenote heeft ook een pensioenrekening bij FlatexDEGIRO en de bank zegt de klantrelatie met haar niet op, terwijl de stortingen op die pensioenrekening via dezelfde gekoppelde bankrekening verlopen.

Voor zover de Geschillencommissie kan zien heeft de consument geen opvallende beleggingstransacties gedaan op zijn pensioenrekening. Dit alles maakt het voor de Geschillencommissie volstrekt onbegrijpelijk waarom de bank deze klantrelatie wil opzeggen. De slotsom is dan ook dat de opzegging van de klantrelatie door FlatexDEGIRO niet rechtsgeldig is. Zij mag de pensioenrekening van de consument nu niet beëindigen.

Beroep opengesteld bij CvB

Deze uitspraak GC 2023-0407 is bindend. Maar vanwege het principiële belang van deze zaak voor FlatexDEGIRO stelt de Geschillencommissie beroep open bij de Commissie van Beroep (volgens regel 7.2 Reglement Commissie van Beroep Financiële Dienstverlening). “Het gaat hier over beleid dat FlatexDEGIRO voert. Mogelijk is deze zaak geen incident”, licht een woordvoerster van het Kifid toe.

Bron: Kifid

GEEN REACTIES