De donkere wolk van mogelijke woekerpolisclaims weerhoudt de sector van de noodzakelijke rationalisaties, overnames en innovaties.
Ondanks genomen maatregelen en het flankerend beleid hangt het dossier van de beleggingsverzekeringen en de overmatige kosten die in deze producten versleuteld kunnen zitten, nog altijd als een donkere wolk boven de sector als geheel. Vanwege de onzekerheid over mogelijk nieuwe claims bestaat er grote onzekerheid over de waardering van de verschillende verzekeraars.
Aldus de Commissie Verzekeraars in het rapport Nieuw leven voor verzekeraars.
Dit weerhoudt de sector van de noodzakelijke rationalisaties, overnames en innovaties (noodzakelijk vanwege de eerder besproken grote veranderingen in het levenbedrijf ). De afgelopen jaren is een aantal initiatieven ontplooid om te kijken of deze donkere wolk niet opgelost kan worden, maar zonder veel succes.
Ook zorgen om bezitters van andere verzekeringen
De Commissie maakt zich niet alleen zorgen om bezitters van een beleggingsverzekering die onvoldoende zouden zijn gecompenseerd, maar ook om de bezitters van andere verzekeringen bij dezelfde maatschappij. Omdat beide soorten polissen in één en dezelfde rechtspersoon zitten, zouden de houders van andere verzekeringen in het specifieke geval van omvangrijke financiële gevolgen van regelingen of claims ook geschaad kunnen worden. Immers, indien verzekeraars onvoldoende buffervermogen overhouden doordat er omvangrijke compensaties uitbetaald (moeten) worden, kan de solvabiliteit en daarmee de levensvatbaarheid van de verzekeraar in gevaar komen. Dat is potentieel schadelijk voor alle polishouders.
Duisenbergregeling niet mogelijk
De sector heeft gekeken naar een oplossing, zoals destijds voor het probleem van de aandelenleasekwestie is gekozen (de Duisenbergregeling). Deze weg bleek telkens onbegaanbaar.
Hiervoor zijn verschillende redenen. Eén reden is de diversiteit aan producten, zodat het niet makkelijk is om tot een uniforme regeling te komen (er waren indertijd maar drie varianten van de aandelenlease, terwijl er vele verschillende soorten beleggingsverzekeringen zijn verkocht).
De diversiteit betekent in de eerste plaats dat het zeer moeilijk is een bedrag vast te stellen voor compensatie en dat gaat vooraf aan iedere oplossing. Tevens is de omvang van de portefeuilles van de verschillende verzekeraars behoorlijk verschillend, zodat de noodzaak per maatschappij om deel te nemen in een gezamenlijke regeling verschilt. Het probleem is dus mede dat de donkere wolk een grote negatieve externaliteit voor de sector als geheel vormt, maar dat op individuele basis de prikkel om deze weg te werken vrij anders kan liggen.
Finale kwijting
Een tweede reden is dat op basis van het Nederlands recht voor een totaliteit van polishouders geen finale kwijting mogelijk is. Bij een gezamenlijke regeling is het altijd mogelijk voor de individuele polishouder om alsnog naar de rechter te stappen en een andere regeling te bepleiten.
Omdat er tot nu toe weinig is geprocedeerd over schadevergoedingen bij beleggingsverzekeringen bestaat er bij alle partijen (consument, claimstichtingen, verzekeraars en toezichthouders) veel onzekerheid over wat de toekomst gaat brengen qua eventuele compensaties.
Herverzekering
Omdat een generieke sectorbrede regeling vooralsnog niet in het verschiet lijkt te liggen, heeft de Commissie zich ook gebogen over andere mogelijkheden. De Commissie heeft sterke indicaties gekregen dat het mogelijk is om de risico’s van de sector af te dekken tegen een draagbare premie door het per verzekeraar afsluiten van verzekeringen tegen mogelijk toekomstige claims ter zake van beleggingsverzekeringen. Ondanks de bestaande onzekerheid is uit een peiling in de internationale herverzekeringsmarkt gebleken dat het mogelijk is dit risico in zijn totaliteit af te dekken tegen een premie die door de sector als geheel te dragen valt.
Omdat herverzekeraars op basis van de individuele samenstelling van de polisportefeuille van een verzekeraar te werk gaan, kan met de verschillen per verzekeraar rekening worden gehouden. Het is aan de individuele verzekeraar om te beslissen zich al dan niet te verzekeren tegen het claimrisico.
Bovendien gaat er van de bereidwilligheid van de herverzekeringsbranche het signaal uit dat het probleem beheersbaar is. Dit zou de donkere wolk voor de sector als geheel doen verdwijnen. Een dergelijk signaal van levensvatbaarheid naar de markt kan een belangrijk deel van de onzekerheid over de waardering van de verschillende verzekeraars wegnemen. Dit schept de mogelijkheden voor overnames en neemt bij de consument de huiver weg over het aangaan van nieuwe levensverzekeringen of andere polissen.
