Het aantal zzp’ers dat een financiële voorziening treft tegen het risico van arbeidsongeschiktheid stijgt langzaam. Begin 2023 had 65 procent zo’n voorziening; in 2021 was dat nog 63 procent en in 2019 was dat 59 procent. Steeds meer zzp’ers doen dit door te sparen en/of te beleggen. Het aantal arbeidsongeschiktheidsverzekeringen blijft al vier jaar gelijk.
Dat blijkt uit de tweejaarlijkse Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA) van TNO en het CBS onder zo’n 6.800 ondernemers, waarvan bijna 6.000 zonder personeel. Anders dan werknemers, zijn ondernemers niet verplicht verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid.
Meest genoemde voorziening
In 2023 gaf 37 procent van de respondenten aan zo nodig terug te kunnen vallen op spaargeld of beleggingen. Dit is de meest genoemde, en sinds 2019 ook de sterkst toegenomen getroffen voorziening. Daarnaast sluiten steeds meer ondernemers zich aan bij een schenkkring, zoals een broodfonds.
Verschillen per beroepsgroep
De mate waarin zelfstandig ondernemers zich indekken tegen het risico op arbeidsongeschiktheid verschilt per beroepsgroep. Zo heeft in 2023 ruim de helft van de zzp’ers in pedagogische beroepen een voorziening getroffen. In de ICT-, agrarische, en zorg- en welzijnsberoepen had ongeveer driekwart zich tegen dit risico ingedekt.
Agrariërs geven met 29 procent het vaakst aan dat de waarde van het bedrijf het risico op arbeidsongeschiktheid afdekt. Van de respondenten in ICT-beroepen geeft 60 procent aan spaargeld of beleggingen achter de hand te hebben. Zelfstandig ondernemers zonder personeel in creatieve en taalkundige beroepen maken juist vaker deel uit van een schenkkring.
Toekomstverwachtingen
Ondernemers die zich bezighouden met wat de toekomst voor hun bedrijf in petto heeft, hebben vaker een voorziening voor arbeidsongeschiktheid dan degenen die dat niet doen. Zij hebben vaker een arbeidsongeschiktheidsverzekering afgesloten en noemen ook vaker dat de waarde van hun bedrijf het financiële risico afdekt.
Financiële situatie
Zzp’ers die de financiële situatie van hun bedrijf als zeer goed beoordelen, hebben het vaakst een voorziening tegen het risico op arbeidsongeschiktheid (84 procent). Zo heeft 61 procent hiervoor spaargeld of beleggingen gereserveerd. Ook geeft 23 procent aan dat de waarde van hun woning het risico afdekt.
Van de zzp’ers die matig of slecht oordelen over de financiële situatie van hun bedrijf is minder dan de helft ingedekt tegen het financiële risico bij arbeidsongeschiktheid. Wel geven zij vaker dan andere groepen aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering te hebben via hun werk in loondienst (11 procent).
Vooral financiële redenen om geen verzekering af te sluiten
In 2021 is voor het laatst aan zelfstandig ondernemers zonder arbeidsongeschiktheidsverzekering gevraagd waarom zij niet voor een verzekering gekozen hadden. Zij noemen daarvoor vooral financiële redenen: 46 procent gaf aan dat de kosten van zo’n verzekering niet opwegen tegen de baten; 32 procent zei de kosten voor een verzekering niet te kunnen betalen; 25 procent van alle onverzekerden gaf aan het financiële risico zelf te kunnen dragen; 20 procent, met name vrouwen, gaf aan in geval van arbeidsongeschiktheid terug te kunnen vallen op het inkomen van hun partner.
Bron: CBS
