Hoewel de onderhandelingen nog niet zijn afgerond, zal een nieuw Basel IV-compromis in Europa naar verwachting leiden tot een toename van de risicogewogen activa (RWA) van tussen de 1,7 en 2,7 biljoen euro. De impact op kapitaalratio’s van Europese banken ligt zodoende 60 procent lager dan bij de oorspronkelijke plannen. Dit blijkt uit een onderzoek van Strategy&, onderdeel van het PwC-netwerk, onder 131 Europese banken.
Voor de onderzochte zes Nederlandse banken leiden de compromissen waarschijnlijk tot een kapitaaltekort van tussen de 18 en 25 miljard euro. Europese banken zullen in totaal 160 tot 260 miljard euro kapitaal tekortkomen.
Kapitaalvloer
‘Basel’ staat voor het Bazels Comité voor Bankentoezicht, waar 27 landen uit de gehele wereld bij zijn aangesloten. De invoering van nieuwe bankenregels is al meerdere keren uitgesteld. Belangrijkste discussiepunt is de hoogte van een eventuele kapitaalvloer, gebaseerd op een herziene standaardbenadering voor kredietrisico. De geplande kapitaalvloer van 70 tot 80% zou het gunstige effect van de interne risicomodellen beperken.
Vooral banken met hoogwaardige kredieten op de balans vrezen deze kapitaalvloer, omdat verhoging van risicowegingen een grotere kapitaalbehoefte met zich mee zou brengen. Het zou bijvoorbeeld betekenen dat rendementen op hypotheken fors lager uitvallen. Nederlandse banken hebben relatief veel hypotheken op de balans staan.
Verenigde Staten
Een andere onzekere factor voor het Basel IV-proces is de actuele politieke ontwikkeling in de VS. De nieuwe regering-Trump bepleit een sterkere deregulering van het bankwezen. Begin februari heeft president Trump per decreet hernieuwd onderzoek aangekondigd naar de zogeheten ‘DoddFrank’-wet, die erop gericht is de stabiliteit van de Amerikaanse bankensector in de nasleep van de financiële crisis te vergroten.
Capital Requirements Regulations
Desondanks verwacht Strategy& dat de Basel IV-regels verder worden onderzocht en dat er na een stevig onderhandelingsproces alsnog overeenstemming zal worden bereikt. Het gemeenschappelijke reguleringssysteem voor banken is een hoeksteen van internationale samenwerking, aldus Strategy&.
Onderdelen van Basel IV zullen sowieso worden geïmplementeerd in het kader van de Europese ‘Capital Requirements Regulations’ (CRR 2). Deze bevatten reeds aanpassingen die inhoudelijk samenvallen met Basel IV. Naar verwachting zal CRR 2 in 2019 in werking treden.
Aanpassen bedrijfsmodel
Ook als de implementatie van Basel IV langer op zich laat wachten, is het volgens Jeroen Crijns, director bij Strategy&, van belang het thema nu onder handen te nemen: ‘Naast de tactische implementatie van de gewijzigde regelgeving gaat het vooral om de structurele planning voor de lange termijn. Banken moeten hun bedrijfsmodel, productportfolio en juridische structuur aanpassen. Dit vergt de nodige tijd. De veranderingen worden pas na drie tot vijf jaar effectief. Daarom moet het proces worden ingezet zodra er voldoende duidelijkheid bestaat. Zelfs bij een tot 2022 verlengde overgangsperiode kunnen banken niet achterover gaan leunen en afwachten. Ze moeten nu aan de slag.’
Bron: Strategy&
