Tegen de verwachtingen in is het aantal hypotheekaanvragen sinds het begin van de coronacris sterk gestegen. Het aantal aanvragen nam in maart met bijna een derde toe in vergelijking met februari. Ten opzichte van januari was er zelfs sprake van een stijging van 54,2 procent. Veel huizenbezitters kiezen ervoor hun hypotheek over te sluiten nu zij nog kunnen profiteren van de lage rente.
Rentestijging
Want alles wijst er op dat de hypotheekrente sinds lange tijd weer gaat stijgen. Al vijftien hypotheekverstrekkers hebben een renteverhoging doorgevoerd, constateren adviesorganisatie De Hypotheker en vergelijkingsplatform Independer. Eerst waren het alleen de regiepartijen die de rente verhoogden, maar dit breidt zich nu verder uit naar de banken. Belangrijkste reden voor het verhogen van de hypotheekrente is een lichte stijging van de kapitaalmarktrente in de afgelopen periode. Dit was voor veel (kleinere) banken al voldoende om hun rentes direct mee te verhogen.
Maar volgens Marga Lankreijer-Kos van Independer is er meer aan de hand: “Door de coronacrisis maken banken de inschatting dat een groeiende groep mensen straks de hypotheek niet meer kan opbrengen. Hierdoor lopen ze, als geldverstrekker, mogelijk meer risico. Voor de mindervermogende geldverstrekkers is dat doorgaans risicovoller dan voor de grotere aanbieders. Daarom proberen vooral de kleinere partijen dit risico af te dekken en voeren een renteverhoging door.”
Daarnaast ziet Independer dat banken het nu erg druk hebben. Het aantal aanvragen neemt sterk toe en tegelijkertijd werken processen trager omdat personeel ziek is of thuiswerkt. Het accepteren van een aanvraag kost op dit moment gemiddeld 4½ werkdag. Normaal was zoiets in twee dagen geregeld. Met de laatste renteverhogingen werpen banken mogelijk een drempel op voor nieuwe aanvragen, veronderstelt Independer.
Verbouwen en verduurzamen
Het aantal hypotheekaanvragen steeg opnieuw onder 55-plussers, net als vorige maand, ziet de Hypotheker. In maart zijn in deze leeftijdscategorie 30,6 procent meer hypotheekaanvragen gedaan dan in de voorgaande maand. Opvallend is dat ook in de leeftijdsgroepen 25 tot 35 jaar (+32,8 procent) en 35 tot 45 jaar (+36 procent) een substantiële stijging te zien is.
De belangrijkste reden van de opvallende groei van hypotheekaanvragen is volgens De Hypotheker het aantal huizenbezitters dat besloot de hypotheek over te sluiten of hun woning te verbouwen of verduurzamen. In vergelijking met februari groeide deze groep in maart met maar liefst 43,9 procent. Het zijn echter niet alleen oversluiters: het aantal aanvragen voor de aankoop van een nieuwe woning steeg in maart met ruim een kwart ten opzichte van de maand ervoor (+27,3 procent). Grootste stijging vond plaats onder consumenten in de leeftijdscategorie 25 tot 35 jaar (+31,4 procent). In deze groep bevinden zich ook veel starters.
Effecten op lange termijn
Vraag is wat de effecten van de coronacrisis op de lange termijn zullen zijn. De situatie na 1 mei zal bepalend zijn, zegt HDN in zijn maandelijkse update. “Is corona begin juni op z’n retour, dan verwachten we dat de woningmarkt en daarmee de hypotheekmarkt teruggaat naar ‘normaal’. In dat geval heeft de coronacrisis per saldo nauwelijks invloed gehad op de hypotheekmarkt.
“Duurt de crisis drie maanden langer dan verwachten we dat vooral de kopersmarkt afneemt en het aantal hypotheekaanvragen daalt met 30%. In dit scenario verwachten we dat na 1 september de hypotheekmarkt weer normaliseert. Dit gezien de krapte op de woningmarkt.
“Als we uitgaan van het minst gunstige scenario waarin de coronacrisis langer dan een half jaar duurt, dan verwachten we dat het aantal hypotheekaanvragen kan dalen tot zelfs 50%. Dit wordt veroorzaakt door een daling in de kopersmarkt; de niet-kopersmarkt (oversluitingen) blijft hoogstwaarschijnlijk in stand gezien het grote aantal hypotheken waarvan de rentevastperiode dit jaar afloopt.”
Bronnen: De Hypotheker, Independer, HDN
