De aanbeveling van AFM om, als aanvulling op de nieuwe Europese regels, provisie op schadeverzekeringspolissen transparant te maken, heeft tot opgewonden reacties geleid bij brancheorganisaties Adfiz en CFD. Adfiz noemt het een ‘onverstandig en ondoordacht voorstel’. CFD vindt de stelling van de AFM ‘een goedkope manier om bij het publiek te scoren.’ Onderzoeker Fred de Jong nuanceert de zaak.
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) reageerde vrijdag op de consultatie van het Besluit implementatie richtlijn verzekeringsdistributie (IDD) door het ministerie van Financiën. Op 23 februari 2018 treedt deze Europese Insurance Distribution Directive (IDD) in werking. In het huidige wetsvoorstel staat dat een financiële dienstverlener zijn klant bij een schadeverzekering alleen hoeft te informeren over de hoogte van de ontvangen provisie, als de klant deze rechtstreeks aan hem betaalt. De AFM is er echter voorstander van dat dienstverleners hun klanten altijd actief informeren over de hoogte van de provisie. Ook als deze door de klant niet rechtstreeks, maar via de verzekeringspremie wordt betaald. De informatiebehoefte over de kosten is bij consumenten groot, blijkt uit eigen onderzoek van de AFM: 87% wil dat de financiële dienstverlener hen actief wijst op de advies- en afsluitkosten van een schadeverzekering.
‘Niet verder uit de pas lopen met Europa’
Adfiz meldt als reactie op de eigen website: ‘Wij zien geen enkele goede reden waarom Nederland nog verder uit de pas van Europa moet gaan lopen. Wij steunen dan ook de tekst van het geconsulteerde conceptbesluit. Deze volgt de Europese eisen en regelt dat financieel dienstverlener transparant zijn over de wijze van beloning, en wanneer de consument erom vraagt ook over de hoogte. Daarmee sluit het besluit aan op de transparantie-eisen in de Europese richtlijn en de praktijk van de Nederlandse schademarkt. Bovendien, en dat is het belangrijkste, het biedt een veel betere garantie dat consumenten in hun afwegingen zowel de kosten als de toegevoegde waarde van advies meenemen.
De Commissie Financiële Dienstverlening vindt dat de AFM doorslaat met de focus op provisie. ‘CFD is van mening dat de AFM moet ophouden steeds maar weer de provisiediscussie op te rakelen. Het geeft elke keer weer het signaal aan de markt af alsof intermediairs veel te veel geld verdienen aan advies, vergelijk en bemiddeling en leidt de aandacht af van veel belangrijkere zaken rondom verzekeringen.
‘Waarom vraagt de AFM niet tegelijkertijd om actieve schade uitkeringstransparantie?’ werpt de CFD op. ‘Dat is een veel belangrijker aspect van een schadeverzekering dan enkele dubbeltjes provisie meer of minder. Bijvoorbeeld het aantal uitkeringen per verzekeraar dat wordt afgewezen of beperkt. Of het aantal klachten dat een verzekeraar jaarlijks ontvangt over schadeafwikkeling. Of de gemiddelde doorlooptijd van de afwikkeling van een schade. En wat te denken van de jaarlijkse schadelast versus inkomende premies?’
Nuance
Onderzoeker Fred de Jong biedt enige nuance: ‘Er is voor alle lidstaten een mogelijkheid om verder te gaan qua regelgeving dan Europa. Echter daar dienen dan wel zwaarwegende argumenten voor te zijn om af te wijken van het Europese speelveld. Bij het provisieverbod op complexe producten was dit bijvoorbeeld het voorkomen van woekerpolissen en productgedreven advisering, waarbij is aangetoond dat de consument daar de dupe van is geworden in het verleden. Bij schadeverzekeringen zijn mij geen vormen van misselling bekend of consumenten die verkeerd geadviseerd zouden worden. De consument kiest steeds vaker om zelf, zonder advies, zijn schadeverzekeringen online af te sluiten. De consument heeft dus volop keuze en gezien de zware concurrentie in de schademarkt maakt de consument daar ook volop gebruik van. De consument hoeft dus niet extra beschermd te worden bij schadeverzekeringen.’
De Jong stelt ook de rol van de AFM ter discussie: ‘De AFM moet toezicht houden op goede uitvoering van de regels en zeker ook aanbevelingen doen voor andere regels als daar aanleiding voor is, bijvoorbeeld misselling of marktverstorend gedrag. Daarvan is in de intermediaire schadeverzekeringsmarkt geen sprake. De AFM zou dan ook terughoudend moeten zijn in het aandringen op extra regulering, omdat de kosten (van de maatregel zelf en van het extra toezicht) hiervan uitsluitend door de sector moeten worden opgehoest. Het lijkt mij sterk dat er niet dringender dossiers zijn waar de AFM werk van moet maken.’
Voordelen
De Jong ziet ook voordelen voor het intermediair in het AFM-voorstel: ‘Door actieve transparantie wordt je nog meer gedwongen om je toegevoegde waarde te laten zien, het maakt duidelijk dat advies niet gratis is en er is mogelijk meer vertrouwen als sector te verdienen wat uiteindelijk de winstgevendheid ten goede komt. Het was waarschijnlijk al beter geweest als de intermediaire sector zelf besloten had tot actieve transparantie om daarmee echt te laten zien dat de gewenste cultuurverandering op gang komt. Aan het ministerie van Financiën de schone taak om te komen tot een genuanceerd oordeel op basis van alle input.’
Bronnen: Adfiz, CFD, Fred de Jong
