Banken scherpen acceptatiecriteria aan voor bedrijfskredieten en hypotheken

Banken scherpen criteria voor bedrijfskredieten en hypotheken aan
© Pixabay

Nederlandse banken hebben hun acceptatiecriteria voor bedrijfsleningen en voor woninghypotheken in het tweede kwartaal verscherpt. Ze verwachten in het derde kwartaal een verdere aanscherping. De banken zien verder een afvlakking in de vraag naar woninghypotheken en een daling in de vraag naar consumptieve kredieten.

De banken geven aan bij bedrijfskredieten hogere risico’s te zien en een lagere risicotolerantie te hebben, zowel ten aanzien van de algemene en bedrijfstak-specifieke economische situatie en vooruitzichten, als voor de kredietwaardigheid van ondernemingen. Deze ontwikkelingen hangen samen met de negatieve economische gevolgen van de coronamaatregelen, waardoor het algehele risico voor banken op de langere termijn toeneemt.

Bank Lending Survey
Dit blijkt uit resultaten van de meest recente Bank Lending Survey (BLS), die de mening van banken vraagt over de soepelheid van hun kredietverlening. De BLS is een driemaandelijkse, kwalitatieve enquête onder zeven in Nederland gevestigde banken (89% van totale Nederlandse bancaire activa), die wordt afgenomen door DNB. De meest recente BLS is van 1 juli. De antwoorden van de banken weerspiegelen alleen de richting en niet de exacte mate van ontwikkelingen en verwachtingen omtrent acceptatiecriteria. Ook zeggen de uitkomsten niets over de feitelijke omvang van de kredietverlening.

Andere eurolanden
Opvallend is dat andere eurolanden de aanscherping van criteria voor bedrijfskredieten niet melden. In Duitsland neemt slechts een minderheid van de banken een aanscherping waar. Banken in Frankrijk, Spanje en Italië melden juist een versoepeling van acceptatiecriteria voor bedrijfskredieten in het tweede kwartaal.

Woningfinanciering
Ook voor woningfinanciering wordt de hogere risicoperceptie van banken genoemd als voornaamste verklaring voor aanscherping van de criteria. De versoepeling van criteria voor woninghypotheken die de afgelopen drie jaar steeds werd gemeld, zet zich niet meer voort. Voor het volgende kwartaal voorzien banken ook hier een verdere aanscherping van de criteria.

MKB versus grote ondernemingen
Het aantal gerealiseerde kredieten aan bedrijven stabiliseerde zich in de maanden tot en met mei. Er blijkt wel een verschil tussen de behoefte aan bancaire financiering vanuit het MKB enerzijds en die vanuit grote ondernemingen anderzijds. Nam in het eerste kwartaal de vraag van zowel grote bedrijven als MKB nog fors toe, in het tweede kwartaal nam de vraag naar krediet van grote bedrijven af. Dit zou een gevolg zijn van lagere vaste investeringen en uitgestelde plannen voor fusies en overnames. Ook kan de betere toegang van grotere bedrijven tot de kapitaalmarkt hierin een rol hebben gespeeld.

De vraag naar krediet vanuit het MKB nam in het tweede kwartaal nog wel toe. Dit wordt verklaard door hogere uitgaven voor voorraden en werkkapitaal, en door heronderhandelingen op en herstructurering van bestaande leningen. Dit hangt mede samen met de gevolgen van de coronamaatregelen die leiden tot meer behoefte aan liquiditeit.

Voor het derde kwartaal verwachten banken soortgelijke ontwikkelingen, hoewel een kleiner deel van de banken dan nog een verdere vraagafname bij grote bedrijven verwacht.

Vraag naar hypotheken vlakt af
De vraag naar woninghypotheken in het tweede kwartaal van 2020 is voor het eerst in drie jaar afgevlakt, melden de banken. Dit verschilt met de meest recente kwartaalcijfers van HDN, dat nog altijd een forse toename in het aantal hypotheekaanvragen ziet, zowel voor oversluitingen als voor de aankoop van een woning. Dit kan verklaard worden doordat de antwoorden van banken in de BLS, zoals gezegd, alleen de richting van ontwikkelingen weerspiegelen en niets zeggen over feitelijke omvang van kredietverlening. Voor het derde kwartaal verwacht het merendeel van de banken dat de vraag naar woninghypotheken verder zal afnemen.

Minder consumptief krediet
De vraag naar consumptief krediet is in het tweede kwartaal afgenomen, aldus het merendeel van de banken. Dit wordt verklaard door de lagere uitgaven aan duurzame consumptiegoederen en de daling van het consumentvertrouwen. Voor het derde kwartaal verwachten de meeste banken een verdere afname.

Bron: DNB

GEEN REACTIES