Uit het onderzoek ‘Expirerend Pensioenkapitaal’ van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijkt dat het pensioeninkomen van werknemers die deelnemen aan een beschikbare premieregeling, in de meeste gevallen lager uitviel dan eerder was vermeld op hun Uniforme Pensioenoverzichten (UPO’s).
De 7 grote pensioenverzekeraars hebben naar aanleiding van het AFM-onderzoek toegezegd verdere aanpassingen door te voeren, naast al eerder doorgevoerde verbeteringen. Ook de gegevens op mijnpensioenoverzicht.nl wijzigen hierdoor.
Onderzoek beschikbare premieregelingen
In 2016 heeft de AFM een onderzoek uitgevoerd onder beschikbare premieregelingen, ook genoemd ‘Defined Contribution’ pensioenregelingen. De AFM heeft dossieronderzoek gedaan naar de informatie die deelnemers krijgen in aanloop naar hun pensioendatum en het vervolgens aankopen van de pensioenuitkering. Het doel was om inzicht te krijgen in de oorzaken van de mogelijke verschillen tussen het gecommuniceerde pensioen via het UPO en het daadwerkelijke aangekochte pensioen.
Conclusies en oorzaken
De AFM concludeert dat de onderzochte UPO’s (over de periode 2012-2015) van deelnemers vlak voor hun pensioen, in de meeste gevallen een te rooskleurig beeld gaven. Het echte pensioeninkomen bleek op de pensioendatum lager te zijn dan de deelnemers mochten verwachten op basis van de informatie die zij eerder ontvingen.
Hiervoor zijn verschillende oorzaken. Het getoonde pensioen op het UPO wordt één keer per jaar verstrekt waardoor het bedrag snel is achterhaald, onder meer door renteschommelingen op de financiële markten. Een andere oorzaak is ook dat sommige verzekeraars bij het berekenen van de bedragen op het UPO niet uitgingen van de meest recente (toegenomen) levensverwachtingen, terwijl hier bij de aankoop van het ouderdomspensioen wel vanuit wordt gegaan. En hoe hoger de levensverwachting, des te minder ouderdomspensioen een deelnemer krijgt.
Aanpassingen door pensioenverzekeraars
De pensioenverzekeraars bevestigen de conclusies van de AFM en hebben naar aanleiding van het onderzoek verbeteringen doorgevoerd. Daarnaast is het UPO in 2016 al aangepast. Zo wordt er niet meer gerekend met een vast rentepercentage voor de aankoop van het pensioeninkomen. De pensioenuitvoerder rekent nu met een actueler en meer realistisch rentetarief. De individuele verzekeraars hebben toegezegd dat zij bij het tonen van pensioenbedragen zoveel mogelijk zullen uitgaan van de werkelijke situatie van een individuele deelnemer. Het aangepaste UPO zorgt ervoor dat de pensioenbedragen in 2016 lager kunnen uitvallen dan op eerdere UPO’s. Dit geeft deelnemers een realistischer beeld van de uiteindelijke pensioenbedragen.
Van uniforme informatie naar individuele informatie
Karina Raaijmakers (hoofd Toezicht Verzekeren en Pensioenen): “De AFM is van mening dat de sector met de aanpassingen goede stappen zet om de informatieverstrekking beter te laten aansluiten op de feitelijke situatie. Wij zien hierbij de beweging van uniforme informatie naar informatie die aansluit bij de individuele deelnemer. Dit is een positieve ontwikkeling, omdat dit de deelnemer een realistischer inzicht geeft in zijn inkomen op pensioendatum.
Desondanks zullen er bij beschikbare premieregelingen verschillen blijven bestaan tussen de jaarlijkse informatieverstrekking en het echte pensioeninkomen. Dat komt door de aard van een dergelijke regeling die maakt dat de pensioenopbouw afhankelijk is van veranderende factoren zoals rente, beleggingskoersen en levensverwachting. Het toezicht op deze pensioenregelingen blijft een speerpunt voor de AFM.”
(AFM)
