Door gebrek aan goede communicatie hebben mensen bij de afkoop van een klein pensioen hun forse uitkerings- en pensioenrechten verloren.
In haar antwoord op Kamervragen van Pieter Omtzigt gaat staatssecretaris Jetta Klijnsma uitgebreid in op de gevolgen die de afkoop van een klein pensioen kan hebben op uitkeringen en toeslagen.
Vooral de huurtoeslag levert problemen op. In zijn algemeenheid gaat de toeslagensystematiek uit van één inkomensbegrip voor alle toeslagen. Een uitzondering is gemaakt voor de huurtoeslag, waarbij de afkoopsom buiten beschouwing wordt gelaten voor het toetsinkomen. Maar dat blijkt meer theorie dan praktijk. De ontvanger van het afkoopbedrag moet daarvoor namelijk actief bij de Belastingdienst een verzoek indienen. De meeste mensen weten dat niet, waardoor het afkoopbedrag wel in het toetsinkomen is meegeteld.
Ook heeft de afkoop gevolgen voor onder mee uitkeringen krachtens de Anw, bijstand, IAOW, IOW en AOW-partnertoeslag. Communicatie op dit gebied is veelal gebrekkig geweest. De sociale wetgeving verplicht iemand niet om een klein pensioen af te kopen. Omtzigt is van mening dat indien iemand een aanbod tot afkoop krijgt, het pensioenfonds zou moeten informeren over de gevolgen van die afkoop.
Klijnsma deelt die opvatting en heeft daarover afspraken gemaakt met de Pensioenfederatie. “De afkoop van kleine pensioenen vindt plaats op initiatief van pensioenuitvoerders. Pensioenuitvoerders zullen betrokkenen voortaan op een adequate manier voorzien van algemene informatie over de gevolgen van een afkoopsom voor het ontvangen van bepaalde uitkeringen en toeslagen. Pensioenuitvoerders zullen de betreffende informatie onder meer opnemen in de brief over afkoop, die (gewezen) deelnemers ontvangen.”
Maar zij wil niet zo ver gaan om mensen tegemoet te komen die een pensioen afgekocht hebben zonder te weten dat dat gevolgen zou hebben voor hun uitkering en daardoor forse uitkeringsrechten zijn kwijtgeraakt en eveneens al hun toekomstige pensioenrechten.
Zij betreurt het “ten zeerste dat mensen nadelige financiële gevolgen hebben ondervonden van de afkoop van een klein pensioen. Ik zal mij er samen met de betrokken organisaties voor inzetten om ervoor te zorgen dat dit in de toekomst niet meer zal gebeuren. Het is voor mij echter niet mogelijk om mensen tegemoet te komen omdat een juridische grondslag daarvoor op dit moment ontbreekt.”
Klijnsma merkt op dat de betrokken organisaties geen fouten hebben gemaakt en volgens de daarvoor geldende regels hebben gehandeld. “Ik realiseer me dat dit een zeer ongelukkige uitkomst heeft gehad voor de mensen die het betreft, maar er zijn geen mogelijkheden om de afkoop van kleine pensioenen ongedaan te maken dan wel met terugwerkende kracht te laten plaatsvinden. Een juridische grondslag daarvoor ontbreekt op dit moment. Bovendien zou dit tot hoge kosten en administratieve lasten voor pensioenuitvoerders leiden.”