Als vergelijkingswebsites hun klanten financiële producten laten vergelijken, kan er sprake zijn van adviseren volgens de Wet op het financieel toezicht (Wft). Ook als de indruk wordt gewekt dat het om ‘execution only’-dienstverlening gaat. Dit blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De AFM wijst vergelijkingssites daarom op de regels over adviesdienstverlening.
Advies: een persoonlijke aanbeveling
Adviseren wordt in de Wft gedefinieerd als ‘het in de uitoefening van beroep of bedrijf aanbevelen van een of meer specifieke financiële producten aan een bepaalde klant’. Of er sprake is van advies, wordt bepaald aan de hand van 5 criteria. De kern is dat er sprake moet zijn van een persoonlijke aanbeveling over een financieel product.
- Er moet sprake zijn van een aanbeveling, niet enkel het delen van informatie;
- De aanbeveling moet zien op (een transactie in) een financieel instrument / een financieel product;
- De aanbeveling die gedaan wordt, (i) wekt de suggestie dat deze passend is voor de individuele klant, of (ii) wordt gegeven op basis van de persoonlijke situatie;
- De aanbeveling is niet (alleen) gedaan aan het publiek;
- De aanbeveling dient zich te richten tot een (gevolmachtigde van een) (potentiële) klant.
In het algemeen geldt dat informatie gezien wordt als een aanbeveling als er sturing vanuit gaat, dus als er (impliciet) een mening over de informatie wordt gegeven. Dit is bijvoorbeeld het geval als de klant een specifieke oplossing gepresenteerd krijgt, bijvoorbeeld in de vorm van een top 3 van producten. Het slechts feitelijk weergeven van informatie (zoals een gehele ranglijst op basis van objectieve criteria zoals het rentepercentage) bevat geen aanbeveling en is dus ook geen advies.
Ook moet een vergelijking ’persoonlijk’ zijn om te kwalificeren als advies. Dat wil zeggen dat de website persoonlijke informatie van klanten uitvraagt en de uitkomst van de vergelijking afhangt van deze gegevens. Persoonlijk kan ook inhouden dat bij de klant de indruk wordt gewekt dat het persoonlijk is, bijvoorbeeld door de zinsnede ‘beste voor u’.
Vergunning- en diplomaplicht
Vergelijkingswebsites die adviseren moeten vanzelfsprekend beschikken over de relevante vergunning(en). Anders mag er via de website geen adviesdienstverlening worden verricht. Daarnaast geldt een diplomaplicht voor klantmedewerkers die adviseren. Klantmedewerkers zijn medewerkers binnen een financiële onderneming die inhoudelijk contact met klanten hebben. Wanneer er wordt geadviseerd over impactvolle producten, zoals hypotheken en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, zijn de ‘ken-uw-cliënt’-regels (op basis van artikel 4:23 Wft) vanzelfsprekend van toepassing, aldus de AFM.
Bron: AFM
