De Jager heeft toegezegd dat bezien wordt of bij het vaststellen van minimumbedragen voldoende op het draagkrachtbeginsel wordt gelet.
Bij de behandeling van het wetsontwerp Bekostiging financieel toezicht heeft de SP aandacht gevraagd voor de bandbreedtes waarmee rekening wordt gehouden met de draagkracht tussen de instellingen in een toezichtcategorie. Zij vragen zich daarbij af wat de verschillen in toezichtkosten zijn tussen kleine en grote partijen.
De minister antwoordt daarop:
“Zo is voor de toezichtcategorie ‘Adviseurs en bemiddelaars’ (AFM) voorgesteld om de heffingsmaatstaf te koppelen aan het aantal fte’s. Jaarlijks wordt bij ministeriële regeling vastgesteld welk tarief de toezichthouder gedurende dat jaar per fte in rekening brengt. Voor het jaar 2011 waren die tarieven voor deelnemers aan een stelsel van zelftoezicht als volgt:
- t/m 1 fte € 0
- > 1 fte t/m 21 fte € 150 per fte
- > 21 fte t/m 201 fte € 140 per fte
- > 201 fte € 0
Naast vorenstaande tarieven is vorig jaar ook een vast minimumbedrag in rekening gebracht ter grootte van € 725. Bij de vaststelling van dat bedrag is zo goed mogelijk rekening gehouden met de draagkracht van de kleinere partijen. Mede vanwege het daaraan toe te kennen belang zal met de toezichthouders worden bezien of het draagkrachtbeginsel afdoende betrokken is bij de vaststelling van de minimumbedragen voor de te onderscheiden toezichtcategorieën.”
De uitkomst van dat overleg moet in het eerste halfjaar bekend zijn, omdat de bandbreedtes en tarieven voor 2012 halverwege dit jaar worden vastgesteld.
Zelftoezicht
De hierboven genoemde bedragen zijn dus die voor ‘zelftoezicht’. Nu de Stichting Financiële Dienstverlening zichzelf heeft opgeheven is er op dit moment geen sprake meer van zelftoezicht van het intermediair. Dat alleen al zal een reden zijn dat de bedragen die dit jaar vastgesteld worden, hoger kunnen uitvallen dan die van vorig jaar. Des te belangrijker wordt het dus voor het kleinere en middelgrote intermediair dat bij de tariefvaststelling het draagkrachtbeginsel een dominante rol krijgt.
Blanco cheque
Voor de hele financiële sector is de principiële wijziging van de kostentoerekening van het toezicht van belang. In het wetsvoorstel wordt de bijdrage van het rijk gefixeerd en betalen marktpartijen de overige toezichtkosten. (zie ook ‘Markt krijgt blanco cheque voor toezichtkosten opgelegd’).
Dat betekent dat de bijdrage van het rijk een ‘gegeven’ is. Alles wat het toezicht méér kost wordt overgeslagen over de onder toezicht staande marktpartijen.
Of, in de woorden van de minister: “De vraag van de leden van de PVV-fractie of het klopt dat de fluctuaties in de feitelijke toezichtkosten voor rekening van de sector komen, is bevestigend te beantwoorden. Het wetsvoorstel is namelijk opgesteld vanuit de gedachte om budgettaire onzekerheden voor de rijksoverheid zoveel mogelijk te voorkomen. Vandaar dat de overheidsbijdrage in de vorm van een forfait is opgenomen in het wetsvoorstel en niet meer, zoals in het huidige bekostigingssysteem, achteraf aan de hand van de werkelijk door de toezichthouder gemaakte kosten wordt bepaald. Bijgevolg werken de fluctuaties in de feitelijke toezichtkosten door in het bij de sector in rekening te brengen totaalbedrag.”
Markt moet bezuigingsmaatregel opvangen
De marktpartijen moeten dus de budgettaire onzekerheden van de Overheid overnemen. Maar daarnaast betekent het concreet dat het rijk een bezuiniging doorvoert ten koste van de sector.
De overheid wil in 2012 38,8 mln euro aan toezichtkosten bijdragen, terwijl de toezichthouders voor dat jaar een overheidsbijdrage van ruim 54 mln hadden begroot. Dat bedrag komt in grote lijnen overeen met het bedrag dat de overheid in 2010 heeft bijgedragen. Zo bezien zullen alleen al door deze financieringswijziging de toezichtkosten voor de sector met ruim 15 miljoen euro stijgen.
