Zzp-ers moeten zich kunnen verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, schrijft de SER in een ontwerpadvies. De Sociaal-Economische Raad doet een aantal voorstellen die ertoe moeten leiden dat zzp-ers zich desgewenst kunnen verzekeren tegen het arbeidsongeschiktheidsrisico. "Een grote groep zelfstandigen blijkt goed in staat om zelf een adequate verzekering af te sluiten. Dat is moeilijker voor zelfstandigen met gezondheidsproblemen, oudere zelfstandigen en zelfstandigen met een risicovol beroep." Het ontwerpadvies bepleit daarom een betere toegankelijkheid van de vrijwillige WIA-verzekering en de particuliere vangnetverzekering voor zelfstandigen die zich moeilijk kunnen verzekeren.Het conceptadvies van de SER

De SER bepleit bij de evaluatie van de WIA te bezien in hoeverre de vrijwillige WIA-verzekering en de vangnetregeling verbeterd kunnen worden op het punt van de toegankelijkheid en betaalbaarheid. Ook de conclusies van de evaluatie van de WAZ kunnen hierbij worden betrokken.

De raad denkt samengevat aan de volgende verbeteringen:

• in het eerste jaar na de start van het bedrijf moet een zelfstandige ervoor kunnen kiezen de WIA vrijwillig voort te zetten en/of een vrijwillige ZW-verzekering af te sluiten;
• indien een zelfstandige na een jaar geen reguliere arbeidsongeschiktheidsverzekering heeft afgesloten en vervolgens wordt afgewezen, moet hij nog twee jaar de mogelijkheid te hebben alsnog een vrijwillige WIA-verzekering af te sluiten.
• startende zelfstandigen die niet voorafgaand aan het zelfstandig ondernemerschap werknemer zijn geweest zouden eveneens de mogelijkheid moeten krijgen binnen een bepaalde periode een vrijwillige WIA-verzekering af te sluiten.

• ten aanzien van de private vangnetregeling wordt een oproep gedaan aan verzekeraars om de aanmeldingstermijn van deze regeling met twaalf maanden te verruimen en om deze regeling opnieuw eenmalig voor een periode van drie maanden open te stellen voor bestaande ondernemers, die hun onderneming zijn gestart op of na 1 februari 2009. Deze ondernemers hebben geen gebruik kunnen maken van een eerdere eenmalige openstelling van de vangnetregeling voor bestaande ondernemers. 

Verder bepleit de raad een aantal aanpassingen in het publieke vangnet, ten aanzien van het Bbz en de IOAZ. Ervan uitgaande dat voortzetting van de onderneming ook tijdens arbeidsongeschiktheid wenselijk is, stelt de raad voor het verstrekken van bedrijfskapitaal via een rentedragende lening op grond van het Bbz ook mogelijk te maken voor zelfstandigen met een inkomen op of vlak boven het minimumniveau. Verder zouden (aanvullende) pensioenvoorzieningen moeten worden uitgesloten van de vermogenstoets in het Bbz.

Zelfstandigen die binnen twee jaar na de start van hun bedrijf volledig en duurzaam arbeidsongeschikt raken, zouden na een ziekteperiode van een jaar recht moeten krijgen op een geindividualiseerde uitkering. Vanwege het karakter van deze regeling vraagt dit om een aparte vormgeving, zo mogelijk binnen het Bbz.

De raad wil de toetsingsregels van de IOAZ voor zelfstandigen ouder dan 55 jaar aan te passen aan de IOAW.

Ontwerpadvies Positie zelfstandig ondernemers