De ACM vindt een collectieve verzekering via een verplichte dekking op alle brandverzekeringen in strijd met het mededingingsrecht.
Het Verbond van Verzekeraars noemt het oordeel van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) dat verzekeraars hun klanten geen betaalbare collectieve basisdekking mogen aanbieden ‘een gemiste kans’. Dat een dekking geen overbodige luxe is, maken de recente overstromingen in Duitsland, Tsjechië en enkele Oost-Europese landen duidelijk. Het Verbond vindt dat de politiek nu aan zet is. De Tweede Kamer debatteert donderdag over waterveiligheid.
De ACM vindt een collectieve verzekering via een verplichte dekking op alle opstal- en inboedelverzekeringen (brandverzekeringen) in strijd met het mededingingsrecht. Er zou – hoewel beperkt – verzekeringsaanbod zijn. Het bindende karakter van het voorstel van de verzekeraars beperkt de concurrentie met brandverzekeringen, aldus de ACM.
Nederland ‘deltaland’ kwetsbaar
Eerdere pogingen om een overstromingsverzekering publiek-privaat in Nederland te regelen strandden, voor het laatst in 2010 toen de overheid in tijden van economische crisis geen lastenverzwaring wilde opleggen – ook al is daarvan feitelijk geen sprake. Immers, als de overheid na een ramp bijspringt worden de kosten middels belasting ook collectief door de maatschappij betaald. Het Verbond van Verzekeraars pakte – om burgers en bedrijven zekerheid te bieden en een snelle afhandeling te garanderen – de handschoen op om een private overstromingsdekking mogelijk te maken. Want hoe veilig dijken en waterkeringen in Nederland ook zijn, risico’s op overstromingen blijven ook hier. Liefst 60 procent van alle Nederlanders woont en werkt in gebieden met overstromingsgevaar. Een nog groter percentage van ons BNP (65 procent) wordt in deze kwetsbare gebieden verdiend.
Betaalbare basisdekking nodig
Het Verbond van Verzekeraars heeft de ACM gewezen op de risico’s van een negatieve informele zienswijze. In een aantal Europese landen (o.a. Frankrijk, België) bestaat al een verplichte verzekeringsdekking tegen catastrofes. In Duitsland kunnen inwoners zich vrijwillig verzekeren. Veel Duitsers die afgelopen week zijn getroffen door het hoge water, draaien zelf voor de schade op. Zij hebben de verzekering niet afgesloten vanwege de hoge kosten. Juist om die reden maakt het Verbond zich al ruim tien jaar sterk voor een betaalbare basisdekking in Nederland, gebaseerd op solidariteit en het gegeven dat landen met een dergelijke verzekering na een calamiteit sneller herstellen. Ook blijkt uit meerdere (wetenschappelijke) onderzoeken en consultaties dat onder Nederlanders draagvlak is voor een collectieve dekking.
Collectieve regeling voordelig
De premies voor het huidige – zeer beperkte – aanbod van overstromingsverzekeringen zijn hoog, terwijl de dekking beperkt is. Een collectieve regeling is nodig om de onvermijdelijke antiselectie te doorbreken en de kosten voor de verzekeringsconstructie acceptabel te houden. Dat hoeft niet meer dan een paar euro per maand per polishouder te zijn. Solidariteit speelt hierbij een grote rol, maar voor inwoners van hoger gelegen gebieden is een collectieve regeling ook economisch voordelig. Weurding: “Een catastrofe leidt tot hoge maatschappelijke kosten die iedereen raken. Als Limburg overstroomt, betalen ook Groningers de rekening.”
Zienswijze miskent markwerking
De negatieve zienswijze miskent de beoogde markt(werking), oordeelt het Verbond. Het voorstel maakt markwerking juist mogelijk. Verzekeraars behouden alle ruimte voor aanvullende dekking, premiedifferentiatie en eigen risico’s. Overigens staat het verzekeraars vrij in concurrentie de premie voor de basisdekking zelf te bepalen.
Consument blijft in onzekerheid
Door de ACM-zienswijze blijft Nederland voorlopig verstoken van een betaalbare overstromingsverzekering met een goede dekking. “Bij een volgende overstroming – die vroeg of laat komt – staan gedupeerden opnieuw in de kou. Zij moeten maar afwachten of ze dan nog een beroep kunnen doen op de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts). En vragen zich dan terecht af waarom er niets is geregeld.”
Politiek aan zet
Nu een collectief branche-initiatief niet mogelijk is, vindt het Verbond dat de politiek aan zet is om de impasse die nu is ontstaan te doorbreken. Door klimaatverandering vertoont het weer steeds meer extremen – van perioden van lange droogte tot langdurige regenval in seizoenen waarin we dat niet gewend zijn, zoals we deze weken in Europa zien. Donderdag staat in de Tweede Kamer een debat over waterveiligheid op de agenda.
