Kaag wil provisietransparantie met ‘fijnmazige gemiddelden’

Kaag wil provisietransparantie met ‘fijnmazige gemiddelden’
Minister Kaag van Financiën. © RVD – Valerie Kuypers en Martijn Beekman

Het protest van verzekeringsadviseurs heeft toch effect gehad. Het plan van voormalig minister Hoekstra om actieve provisietransparantie voor particuliere schadeverzekeringen vorm te geven via exacte nominale bedragen is van tafel. Zijn opvolger Sigrid Kaag wil overgaan op “fijnmazige gemiddelden van diverse typen producten”. Zij vindt dit een “meer evenwichtige, beter uitvoerbare vorm”.

Sinds 2013 geldt een provisieverbod voor complexe producten, zoals hypotheken, overlijdensrisicoverzekeringen en individuele arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. De consument betaalt de tussenpersoon dan direct voor het advies. Voor schadeverzekeringen geldt dit provisieverbod niet, omdat deze producten minder risico’s voor de klant met zich meebrengen.

Vrees voor marktverschuiving

De huidige passieve provisietransparantie, waarbij consumenten pas horen hoeveel provisie zij betalen als zij daar zelf om vragen, voldoet echter niet, omdat dit de consument te weinig aanleiding geeft om vragen te stellen. Het idee achter de actieve provisietransparantie is dat de consument weet waar hij/zij voor betaalt en daardoor eerder geneigd is gebruik te maken van zijn/haar recht op dienstverlening door de tussenpersoon.

Minister Hoekstra koos een jaar geleden voor een vormgeving waarbij het exacte nominale provisiebedrag per product actief transparant werd gemaakt. Dit leidde tot heftige protesten van tussenpersonen. Zij vreesden dat het beeld zou ontstaan dat tussenpersonen duurder zijn dan directe aanbieders, waardoor er een marktverschuiving zou optreden. Of dat consumenten wel naar een tussenpersoon zouden gaan, maar vervolgens alsnog voor het directe kanaal zouden kiezen na het horen van het provisiebedrag.

Kritiek

Minister Kaag schrijft nu in een brief aan de Tweede Kamer: “Het voorstel om actieve provisietransparantie vorm te geven in exacte nominale bedragen werd gesteund door verzekeraars, de Consumentenbond en de Autoriteit Financiële Markten (AFM), maar leidde tot forse kritiek van adviseurs. Ook vanuit uw Kamer leverde dit voorstel kritische reacties op. (…) Het eerdere geconsulteerde voorstel met gemiddelde bedragen per productgroep kreeg kritiek van de AFM, de Consumentenbond en verzekeraars, omdat dit te weinig concreet was.

“Mijn voorganger heeft in reactie op het naar voren gebrachte commentaar een drietal oplossingsrichtingen geschetst, te weten:

  1. De actieve provisietransparantie blijft conform het voorgehangen ontwerpbesluit zien op exacte nominale bedragen per product.
  2. Er wordt overgegaan op fijnmazige gemiddelden van diverse typen producten.
  3. Er wordt overgegaan op gemiddelde nominale bedragen of procenten voor een beperkt aantal productgroepen, zoals voorheen in het geconsulteerde ontwerpbesluit was opgenomen.

“Mijn voorkeur gaat uit naar optie 2 en ik ben dan ook voornemens hiervoor te kiezen. Deze optie houdt qua vormgeving het midden tussen de twee eerder gedane voorstellen. (…) In het geval van fijnmazige gemiddelden (optie 2) is het mogelijk voor de tussenpersonen om reeds in een vroeg stadium de consument zo nauwkeurig als mogelijk te informeren over het verwachte provisiebedrag. Dit maakt dat de praktische uitvoerbaarheid van deze optie beter is geborgd.

“Het doel van de actieve provisietransparantie, de consument bewust maken van het feit dat er provisie wordt betaald en dat daar een bepaalde dienstverlening tegenover staat, blijft bij optie 2 gewaarborgd. Voor de nadere uitwerking van deze optie blijf ik in gesprek met branchepartijen en de AFM.”

Meedenken

Begin dit jaar heeft het ministerie van Financiën opnieuw met diverse betrokkenen gesproken. Een aantal branchepartijen van financieel adviseurs bleek positief over optie 2. Enkele van deze branchepartijen zijn bereid om mee te denken over de verdere uitwerking van deze optie om het te laten aansluiten bij de praktijk, aldus de minister.

Het Verbond van Verzekeraars, Zorgverzekeraars Nederland en de Consumentenbond blijven voorstander van het aan de Kamers voorgelegde ontwerp met exacte nominale bedragen (optie 1). Zij vinden dat dit een afgewogen en uitvoerbaar voorstel is dat de positie van de consument versterkt en rekening houdt met de impact op de adviseur/bemiddelaar.

‘Dichtbij werkelijke bedrag’

Ook de voorkeur van de AFM gaat hiernaar uit. “Als ervoor wordt gekozen verder te gaan met optie 2 is het volgens de AFM van belang dat het fijnmazig gemiddelde dichtbij het daadwerkelijke provisiebedrag ligt en dat invulling wordt gegeven aan het voorstel zonder afbreuk te doen aan de doelen van actieve provisietransparantie.”

Donderdag debatteert de vaste Kamercommissie Financiën over dit onderwerp.

 

GEEN REACTIES