Woningovervallen vinden zelden willekeurig plaats

Kwetsbare personen zijn vaak het slachtoffer en anders weet of heeft de dader sterke vermoedens dat er iets te halen valt.

Dit blijkt uit het politieonderzoek ‘Gewelddadige vermogenscriminaliteit 2012’.

Kwetsbare personen (vanwege geestelijke of fysieke beperkingen), ondernemers, criminelen, zichtbaar vermogende personen en personen met risicovolle contacten lopen een verhoogd risico te worden overvallen. Vooral kwetsbare personen lijken sneller slachtoffer te worden van een impulsieve dader die van de gelegenheid gebruikmaakt. De slachtofferkeuze lijkt willekeurig, maar is in feite gebaseerd op een afweging: de persoon is een gemakkelijk doelwit.

Bij de overige groepen die een verhoogd risico lopen om te worden overvallen, weet de dader vaak dat er iets te halen valt, omdat dit zichtbaar is of omdat hij getipt is. Het kan ook zijn dat hij een (grote) buit verwacht op basis van andere informatie, bijvoorbeeld omdat hij weet dat het slachtoffer een goedlopend bedrijf heeft en ‘dus’ wel geld in huis zal hebben.

Veel van de kwetsbare personen die werden overvallen, bleken ook vermogend te zijn. Als deze kwetsbare personen onbekenden (denk aan thuiszorg of werklieden) in hun huis laten terwijl geld of kostbaarheden min of meer in het zicht liggen, is dit een extra risicofactor. Sowieso is het pronken met bezittingen niet altijd verstandig, want overvallers zijn vrijwel altijd uit op geld en kostbaarheden.

Alleen bij woningovervallen op criminelen is de dader vaak uit op drugs of wordt door middel van de overval weleens een schuld vereffend. Slachtoffers met risicovolle contacten, criminele slachtoffers en slachtoffers die niet-zichtbaar vermogend zijn, worden verhoudingsgewijs vaak door bekenden overvallen.

Adviezen

Op basis van deze bevindingen geeft de politie een aantal adviezen die gericht zijn op preventie:

  • Bewaar waardevolle spullen uit het zicht of elders. Als er geen aantrekkelijke buit in huis is (meestal geld en kostbaarheden), lijkt het risico op een woningoverval kleiner te worden. Vooral wanneer er (periodiek) onbekende mensen over de vloer komen (bijvoorbeeld thuiszorg, werklieden) lijkt dit verstandig.
  • Vertel niets aan bekenden of onbekenden over grote geldbedragen of waardevolle spullen die al dan niet op bepaalde momenten (bijvoorbeeld op een verzamelpunt van collectebussen) in de woning aanwezig zijn. Dit soort informatie kan via derden bewust of onbewust terechtkomen bij kwaadwillenden. Een op de zeven zichtbaar vermogende mensen (en zelfs een op de vier niet zichtbaar vermogende mensen) wordt overvallen door een bekende.
  • Neem als ondernemer liever geen geld mee naar huis en bewaar geen geld in huis. Wellicht is het zelfs aan te raden om het personeel af en toe terloops te laten weten dat er geen geld in huis is. De boodschap hiervan is: bij mij is niets te halen. Het is eenzelfde soort preventiemaatregel als bedrijven in de detailhandel vaak nemen: het plakken van stickers waarop staat dat het geld in de kassa wordt afgeroomd of dat er geen grote coupures worden aangenomen.
  • Wees voorzichtig met het op straat of en public dragen van dure sieraden. Dit vergroot namelijk het risico op een woningoverval (en op een straatroof, bleek uit onderzoek van vorig jaar).
  • Pas op met vriendschappen: ‘slechte vrienden’ of vrienden die contact hebben met dubieuze figuren vergroten het risico op slachtofferschap.
  • Vermijd het uitvoeren of organiseren van schimmige of verboden activiteiten zoals pokertoernooien of het tegen contante betaling verhuren van een loods aan een dubieus figuur (die er wellicht een hennepkwekerij in opstart). Deze activiteiten zijn risicoverhogend, omdat ze twijfelachtige contacten aantrekken.

GEEN REACTIES