Twee opeenvolgende kwartalen groeide het optimisme van starters op de woningmarkt. Nu is dat verwachtingscijfer weer teruggezakt naar het niveau van een halfjaar geleden. Nog maar één op de vijf Nederlandse starters verwacht in het komende jaar het eerste huis te kopen. Een kwartaal geleden gold dit nog voor een kwart.
Vergeleken bij Q4 2022 daalde het verwachtingscijfer het hardst onder twintigers, van 23 naar 17 procent. Maar ook het vertrouwen van oudere starters in de woningmarkt nam af, van 26 procent in het laatste kwartaal van 2022 naar 23 procent nu. Slechts 23 procent van alle ondervraagden denkt dat de eigen positie op de woningmarkt dit kwartaal verbetert. Drie maanden geleden bedroeg dit nog een derde van alle Nederlandse starters.
‘Weinig veranderd’
Dit blijkt uit de Startersbarometer Q1 2023 van Viisi Hypotheken, een periodiek onderzoek onder 1.004 Nederlanders tussen de 22 en 35 jaar oud zonder koopwoning. “Na de eerste, voor starters vaak hoopvolle berichten over lagere woningprijzen en een minder overspannen woningmarkt, lijkt er vooralsnog weinig veranderd”, zegt Hergen Dutrieux, medeoprichter van Viisi Hypotheken.
Toch klopt het beeld niet dat starters helemaal niet terecht kunnen op de huizenmarkt. “Hun aandeel in het totaal aantal woningaankopen ligt al twee jaar stabiel op bijna veertig procent. Starters kopen dus wel woningen, maar het aandeel van hen dat wil kopen en niet slaagt, is groter”, aldus Dutrieux.
Opgelopen rente
De sterk opgelopen hypotheekrente lijkt de belangrijkste aanleiding voor het dalend optimisme onder Nederlandse starters. Uit het onderzoek blijkt dat meer dan de helft van alle ondervraagden hierom zelfs bewust afziet van hun koopwens. Opvallend is hierbij het verschil tussen jonge (52 procent) en oudere starters (58 procent).
De hoge rentestanden raken vooral de leencapaciteit van starters, omdat zij niet zoals doorstromers hun hypotheek met lage rente kunnen meenemen. Driekwart (74 procent) van alle starters zegt daarom niet het hypotheekbedrag te kunnen lenen dat aansluit bij hun woonwensen.
Als een direct gevolg hiervan wacht eveneens driekwart het liefst met een eventuele aankoop tot de huizenprijzen verder zijn gedaald. Voor één op de drie ondervraagden moet deze daling ten minste twintig procent bedragen, voordat zij in actie komen.
Duur huren
Ondanks de gestegen hypotheekrente zijn nog altijd veel starters op zoek naar een eerste woning. “Dat komt voornamelijk doordat duur huren voor velen niet een aantrekkelijk alternatief is”, zegt Dutrieux. “Zonder een vooruitzicht op significante rentedalingen en met het vastlopen van de bouwplannen van minister de Jonge voor meer betaalbare huur- en koopwoningen, verwacht ik niet dat er op korte termijn veel zal veranderen voor starters.”
Eisen bijstellen
Naast het tijdelijk uitstellen van de koopwens, kan ook het bijstellen van specifieke wooneisen een oplossing zijn om als starter een eigen woning te bemachtigen. Uit het onderzoek blijkt dat 51 procent van alle ondervraagden bereid is een huis te kopen dat niet aan al hun woonwensen voldoet. Als een gevolg hiervan noemt 83 procent een eigen woning op dit moment zelfs onbereikbaar.
Bron: Viisi Hypotheken
