De pilot Duurhuur, waarmee huurders onder voorwaarden extra konden lenen om een woning te kopen, stopt met ingang van vandaag. Slechts zeven huurders hebben met behulp van de proef een hypotheek af kunnen sluiten.
Het leek zo’n mooi idee: huurders die al jarenlang veel meer huur betaalden dan wat zij volgens de kaders aan hypotheeklasten zouden mogen dragen, konden onder aanvullende voorwaarden extra geld lenen, zodat een koopwoning tóch binnen bereik kwam. Dat was het doel van de pilot Duurhuur, waarmee Aegon, BLG Wonen, Florius, ING, Vereniging Eigen Huis en NHG in januari 2022 startten.
De pilot zou maximaal twee jaar lopen of tot 1.000 hypotheekverstrekkingen. Sinds de start zijn er dus slechts een handjevol hypotheken binnen de voorwaarden – o.a. drie jaar lang hoge huur betaald en een stabiel inkomen – afgesloten.
Meerwaarde afgenomen
De gestegen rente en de krapte op de woningmarkt deden de pilot uiteindelijk de das om: de woonlasten voor een eigen woning zijn flink gestegen en dichter bij die van huurders gekomen. Daardoor biedt de proef niet langer de voldoende extra leenruimte en is de meerwaarde sterk afgenomen.
Huren minder gestegen dan hypotheekkosten
Carla Muters, voorzitter Raad van Bestuur van pilot-deelnemer NHG: “In januari 2023 zijn we samen met de marktpartijen gestart met een uitgebreide analyse van de rekenmethodiek. Ook is een aanvullend marktonderzoek gedaan naar de potentie van de markt. Vergeleken met de berekening bij de start van de pilot bleek de extra leenruimte flink te zijn afgenomen. Dit komt doordat de kosten voor een hypotheek door de gestegen rente met ongeveer 30% zijn gegroeid. De huren zijn in dezelfde periode veel minder gestegen waardoor het gat tussen de kosten van huur en koop kleiner is geworden.”
Online rekentools
Positief effect van de proef is dat enkele honderden duurhuurders alsnog binnen de reguliere leennormen een hypotheek hebben kunnen afsluiten. Het bleek dat veel starters dénken dat ze geen hypotheek kunnen krijgen omdat ze hun mogelijkheden vaak baseren op online rekentools. Deze tools geven een eerste algemene indruk, maar houden geen rekening met de persoonlijke situatie en financieringsmogelijkheden op maat.
Door de landelijke aandacht voor de pilot Duurhuur zijn veel duurhuurders toch gaan onderzoeken wat er mogelijk was, met – voor sommigen – een koopwoning als resultaat.
De deelnemende partijen kijken terug op een goede samenwerking, maar zijn het erover eens dat als een oplossing op een bepaald moment onvoldoende effect heeft, mede door veranderende marktomstandigheden, je ook moet durven stoppen.
Bang voor overcreditering
Adviseurs van Hypotheek Visie (geen deelnemer aan de pilot) hebben een andere mening: in juni meldden zij dat de proef niet van de grond is gekomen, omdat geldverstrekkers nog altijd bang zijn voor overcreditering. “Ik heb twee keer een poging gedaan, maar er wordt altijd wel een reden gevonden om het niet te doen”, aldus Joyce Nijkamp, financieel adviseur en franchisenemer bij Hypotheek Visie in Tilburg.
Bron: NHG
