De Nederlandse Bank verwacht dat tussen 2035 tot 2038 voor ruim 700.000 huishoudens de aflossingsvrije hypotheek afloopt en het recht op renteaftrek eindigt. Er ligt een belangrijke rol voor hypotheekadviseurs om klanten die verwachten het totale hypotheekbedrag aan het einde van de looptijd niet te kunnen afbetalen, tijdig te adviseren. Dat melden zowel de Nederlandse Vereniging van Hypothecair Planners als de Vereniging Eigen Huis.
Ten onrechte bang gemaakt
Volgens de NVHP worden huiseigenaren ten onrechte bang gemaakt met de dreiging van gedwongen verkoop. “In de praktijk is er bijna altijd een oplossing mogelijk”, zegt Maarten van Hasselt, plaatsvervangend voorzitter van de NVHP. “In veel gevallen is de waarde van de woning, sinds het aangaan van lening soms meer dan 20 jaar geleden, fors in waarde gestegen. In die gevallen zal het bij de meeste geldverstrekkers geen probleem zijn om de lening te verlengen of een nieuwe lening aan te gaan.
“De situatie wordt moeilijk indien er een combinatie van factoren speelt, zoals een woning waarvan de marktwaarde lager is dan de hoogte van de lening, een huiseigenaar niet voldoende inkomen heeft om de kosten van de lening te betalen én wanneer de huiseigenaar zich onwillig naar de geldverstrekker opstelt. Zelfs dan echter zal de geldverstrekker zich blijven inspannen om naar wegen te zoeken om gedwongen verkoop niet nodig te maken. Ook omdat na gedwongen verkoop de consument vaak alleen nog maar een woning kan huren en de kosten van huurwoningen op dit moment vaak hoger liggen dan de kosten van een hypotheek. Alle partijen hebben er dus belang bij om een gedwongen verkoop te voorkomen”.
Volgens Van Hasselt maken de leden van de NVHP nu dagelijks mee dat consumenten al lange tijd veel stress hebben gehad omdat zij dachten dat zij op termijn gedwongen zouden worden hun woning te verlaten, terwijl, nadat alle opties zijn verkend, er helemaal geen sprake is van het risico van gedwongen verkoop.
Kop in het zand
De Vereniging Eigen Huis ziet ook voldoende mogelijkheden. Zij constateert echter dat veel eigenaren hun kop in het zand steken: volgens onderzoek van de VEH denkt een derde van de huiseigenaren met een aflossingsvrije hypotheek de lening na 30 jaar niet te kunnen aflossen. Maar 85% van hen vindt het niet prettig om gebeld te worden door de bank om over een oplossing te praten. En “hoewel een op de vier huiseigenaren heeft overwogen om hun lening om te zetten naar een annuïteitenhypotheek, zagen zij daarbij belemmeringen. Vooral de hoge kosten van de hypotheekadviseur en de hogere maandlasten na omzetten vormen voor velen een forse drempel.”
Maar omzetten hoeft ook niet, zegt de VEH. De Vereniging adviseert haar leden zoveel mogelijk vrijwillig en boetevrij af te lossen. Geldverstrekkers en adviseurs moeten klanten hier ‘voortvarend’ bij helpen, bijvoorbeeld door hen te informeren over de mogelijkheden van aflossen als de maandlasten na een renteherziening sterk dalen, of door het aanbieden van rentemiddeling.
Hypotheekspecialist Michel Ligtlee van Vereniging Eigen Huis: “Het huidige lage renteniveau zorgt voor fors lagere maandlasten na het oversluiten van een hypotheek, na rentemiddeling of na het aflopen van de rentevaste periode. Als deze besparing gebruikt wordt om de aflossingsvrije hypotheek mee te verlagen, kan het snel gaan. Bij een hypotheek van € 200.000 en een rentedaling van 5 % naar 2 % dalen de maandelijkse netto lasten met bijna € 300 (bij 42% inkomstenbelasting).” Door dit geld gedurende 10 jaar voor aflossing te gebruiken, daalt een hypotheekschuld van € 200.000 met € 37.000 tot € 163.000.
Bronnen: NVHP, VEH
