Het Verbond van Verzekeraars roept de overheid op meer richting te geven en belemmeringen weg te nemen bij de verduurzaming van de financiële sector. Tegelijkertijd waarschuwt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) dat die transitie van de financiële sector minder snel gaat dan gewenst.
Het Verbond deed zijn oproep in een commentaar op het Klimaatplan in wording van het kabinet. Via een (inmiddels gesloten) internetconsultatie werd dit plan, met de belangrijkste thema’s voor het klimaatbeleid voor de komende tien jaar, gepresenteerd. Op de agenda staan o.a. emissiereductie, hernieuwbare energie, energiebesparing, wetenschappelijke inzichten, technologische ontwikkelingen, mondiale ontwikkelingen en de impact op de samenleving en economie.
‘Instrumenten gericht inzetten’
Om de verduurzaming van de samenleving te versnellen, is het essentieel dat de overheid instrumenten als normeren, beprijzen en subsidiëren gericht inzet. Daarnaast moeten de transitiepaden voor economische sectoren ná 2030 geconcretiseerd worden, stelt het Verbond. Pas dan kunnen verzekeraars een proactieve rol vervullen.
Bij voorkeur worden die transitiepaden Europees/internationaal vastgesteld. Want financiële instellingen beleggen vaak internationaal, en ook broeikasgasemissies houden zich niet aan landsgrenzen.
De verzekeraars benadrukken daarbij (nogmaals) het belang van “weg te bewegen van disproportionele rapportageverplichtingen”. Deze kosten veel tijd en capaciteit, die beter ingezet kan worden voor het bereiken van daadwerkelijke impact.
Nieuwe technieken
De energietransitie vereist de inzet van nieuwe technieken, die nog niet altijd goed financierbaar zijn. Dit kan via publiek-private samenwerking (PPS). En PPS wordt vele malen aantrekkelijker als de overheid onrendabele toppen afdekt, dan wel garanties biedt. Andere vormen waarin dit kan, zijn Blue of Green Bonds, in dat geval is de overheid meer aan zet.
Woningen
Dan de verduurzaming van woningen. Bij het hypothecair financieren van energiebesparende maatregelen lopen veel eigenaren nog aan tegen drempels en bijkomende kosten, zoals het opnieuw taxeren van de woning en de verplichte distributiekosten bij de (te verhogen) hypotheek. Dit maakt het financieren relatief kostbaar, waardoor nog te weinig huiseigenaren in beweging komen, aldus het Verbond. Ook hier zou regelgeving aangepast moeten worden.
Brandrisico’s
Verder is het belangrijk om (brand)risico’s van klimaatmaatregelen in kaart te brengen en waar mogelijk te beperken. Heldere wet- en regelgeving met kwaliteitseisen en normering is noodzakelijk. Dat maakt het voor alle partijen (producenten, installateurs en gebruikers) duidelijk waaraan zij moeten voldoen om een installatie veilig aan te leggen.
Verzekeraars lopen nu vaak tegen veiligheidsrisico’s aan van al gedane investeringen, die pas naar voren komen als een bedrijf of particulier een verzekering wil afsluiten. Zoals zonnepanelen op daken die daar niet geschikt voor zijn, of accu’s en batterijen die staan opgeslagen op risicovolle plekken in een gebouw.
Klimaat-adaptief bouwen
Ook moet er meer duidelijkheid komen over klimaatadaptatie. Zoals hoe klimaat-adaptief te bouwen én waar wel en niet te bouwen. “De overheid is aan zet om niet alleen gebieden te inventariseren op klimaatrisico’s, maar ook om maatschappelijke kosten-batenanalyses uit te voeren.”
Overstromingsrisico
Ten slotte pleit het Verbond voor het verzekerbaar maken van overstromingsschade van primaire waterkeringen. Op dit moment is alleen overstromingsschade door secundaire waterkeringen verzekerbaar. Er zijn gesprekken gaande tussen overheid en marktpartijen over een overstromingspool, maar blijkbaar vlotten die nog niet. Het Verbond grijpt de gelegenheid aan om overheid en verzekeraars op te roepen “de handen ineen te slaan voor het adequaat en snel afhandelen van schade die ontstaat door een overstroming van onze grote rivieren of vanuit de zee.” Een belangrijk onderdeel van zo’n overstromingspool moet zijn “dat schades vanuit één loket eenduidig en op een voor een burger begrijpelijke manier worden afgewikkeld.”
AFM: ‘Transitie van de financiële sector gaat minder snel dan gewenst’
Niet alleen de overheid, ook de financiële instellingen zelf moeten tempo maken met verduurzaming. Dat zegt de AFM. De duurzaamheidstransitie van de financiële sector gaat namelijk minder snel dan gewenst, waarschuwt de toezichthouder. “Zowel nationaal als internationaal groeit de maatschappelijke en politieke wens om financiële markten vaart te laten maken.”
ESG-impact
Zo krijgen uitgevende instellingen en accountants bijvoorbeeld te maken met nieuwe Europese verslaggevingsregelgeving, maar schiet de beschikbare duurzaamheidsdata vaak nog tekort voor deze rapportagevereisten. Een ander vraagstuk dat de AFM ziet is het vinden van de optimale balans tussen financieel rendement en de ESG-impact van beleggingen. De wijze waarop duurzame beleggingen worden gepresenteerd, sluit nog vaak onvoldoende aan op de motivaties van consumenten.
Toezichtsagenda
De ontwikkeling van een integrale strategie voor het toezicht op duurzaamheid is daarom één van de prioriteiten van de AFM dit jaar. Andere toezichtsprioriteiten voor 2024 zijn digitalisering, grensoverschrijdende financiële dienstverlening en het toezicht op de pensioentransitie.
