VEH blijft hypotheekbank zien als de pomphouder die de benzineprijs moet verlagen als olieprijs daalt.
Banken geven slechts de helft van de rentedaling op de kapitaalmarkt door aan de consument, meldt Vereniging Eigen Huis. Zij baseert die stelling op haar Rentebarometer. “Van mei 2012 tot en met mei 2013 is de gemiddelde hypotheekrente die klanten moeten betalen gemiddeld met 0,56 procentpunt gedaald (van 4,33% naar 3,77%). Tegelijkertijd is de extra winstmarge van de banken gestegen met 0,58 procentpunt (0,38% naar 0,96%). De vereniging roept de overheid daarom op om nu eindelijk in te grijpen en een maximum te stellen aan de winstmarges op hypotheken.”
VEH becijferde het volgende:
“Bij de populairste rentevaste periode, 10 jaar vast, ziet de huiseigenaar nog minder terug van de daling van de financieringskosten. De 10 jaar vaste hypotheekrente daalde met 0,36 procentpunt (van 4,78% naar 4,42%). De extra winstmarge voor de banken steeg in dezelfde periode met maar liefst 0,72 procentpunt (van 0,54% naar 1,26%).” En trekt de conclusie: “De winstmarges zijn op dit moment historisch hoog en hypotheken zijn hierdoor veel duurder dan nodig. De extra marge die banken maken op hypotheken komt rechtstreeks uit de portemonnee van huiseigenaren. Al jaren betalen zij maandelijks honderden euro’s te veel. Door gebrek aan concurrentie kan de marge op de hypotheekrente onverminderd doorstijgen, terwijl de politiek weigert in te grijpen. Vereniging Eigen Huis vindt dit onacceptabel, juist in een tijd waarin steeds meer huiseigenaren te maken krijgen met hypotheken die onder water staan, dalende huizenprijzen, toenemende betalingsproblemen en gedwongen verkopen. Vereniging Eigen Huis vindt het tijd voor onorthodoxe maatregelen. De politiek moet ingrijpen door een maximum te stellen aan de winstmarges.” VEH heeft natuurlijk gelijk als zij opmerkt dat de concurrentie op de hypothekenmarkt niet erg groot is, hoewel bij zo’n 20 aanbieders niet voluit van ‘gebrek aan concurrentie’ gesproken kan worden.
Een belangrijkere nuancering is dat een bankinstelling met meer wijzigende factoren te maken heeft dan de rente op de kapitaalmarkt. Ofwel: de hypotheekrente verhoudt zich niet zo rechtstreeks tot de rente op de kapitaalmarkt als bijvoorbeeld de benzineprijs aan de pomp tot de prijs van een vat ruwe olie.
DNB heeft de financieringsproblemen in de hypotheekmarkt in maart van dit jaar uitvoerig geanalyseerd. Haar conclusie: Geringe beschikbaarheid marktfinanciering en een hoge depositorente zijn de belangrijkste oorzaken en niet het winstbejag van de geldverstrekkers. De toezichthouder haalde daarmee de fabel onderuit dat de marge onverminderd kan doorstijgen door gebrek aan concurrentie.
Een oproep aan politici heeft dan ook alleen zin, als zij gelijktijdig iets doen aan het fundingprobleem van de hypotheekaanbieders, het beleggingsbeleid van pensioenfondsen en internationale beleggers verplichten hun vermogen binnen onze landsgrenzen te stallen.
