Er zijn 314.000 Nederlanders die de premie voor hun zorgverzekering niet betalen, naast een groeiende groep die helemaal geen verzekering heeft.
“Hebt u wel eens een tweemaandsbrief bekeken? Als je die op straat voorleest, zou iedereen hem dan begrijpen?” Annemarie Stoter van de Zorgverzekeringslijn.nl stelde de vraag tijdens het congres van de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ). “De brief die zorgverzekeraars versturen na twee maanden premieachterstand kan wellicht duidelijker geschreven worden.”
De Zorgverzekeringslijn.nl, een door de overheid gesubsidieerd onderdeel van de SKGZ, probeert onverzekerden en mensen met betalingsproblemen te bereiken en te informeren. Sinds vorige maand is er een vernieuwde website met informatie ‘in jip-en-janneketaal’.
Wanbetaling neemt toe
Er zijn nu 314.000 Nederlanders die de premie voor hun zorgverzekering niet betalen, naast een groeiende groep die helemaal geen verzekering heeft. “Het gaat minder met de economie, mensen raken hun baan kwijt en komen in financiële moeilijkheden”, zegt Nicolette Cremers, beleidsmedewerker bij Zorgverzekeraars Nederland (ZN). “Het is ook een gedragsprobleem: veel mensen blijken toch boven hun stand te leven.”
Het kabinet wil de wanbetalersmaatregels in de Zorgverzekeringswet aanpassen. Daarin worden onder andere de mogelijkheden voor betalingsregelingen verruimd.
Zorgverzekeraars en gemeenten kunnen dan in gezamenlijkheid afspraken maken over betalingsmogelijkheden. In dat kader verschijnt binnenkort het Productenboek Vermindering instroom wanbetalersregeling. Instrumenten daaruit zijn bijvoorbeeld rechtstreekse storting van de zorgtoeslag naar de zorgverzekeraar, en gespreide betaling van het eigen risico.
Gemeenten
Het wegwerken van premieschuld is vaak onderdeel van een schuldhulpverleningstraject vanuit de gemeente.
De overheid wil daarom dat zorgverzekeraars en gemeenten meer samenwerken. Maar ZN vindt preventie in de brede zin allereerst een taak voor gemeenten, zegt Cremers. “Zij kunnen het probleem in de breedte aanpakken. De zorgverzekeraar is zelden de enige schuldeiser. Vaak betalen mensen ook niet aan de woningcorporatie en het postorderbedrijf. Zorgverzekeraars doen al heel veel. Ze sturen na twee en na vier maanden een brief, bieden gespreide betaling aan, verwijzen door naar de schuldhulpverlening.”
Facebook en suikerzakjes
Toch zijn alle betrokkenen het erover eens dat je mensen met premieachterstand moet bereiken vóórdat hun schuld niet meer valt te overzien. Cremers: “Voor iemand met een bijstandsuitkering is 500 euro een enorm probleem. Bovendien: als mensen pas na vijf maanden hulp zoeken is de wanbetalersregeling al bijna niet meer te vermijden.”
Juist die tijdige aansporing is de specialiteit van de mensen van de Zorgverzekeringslijn.nl. Hun doel is om ook de wanbetalers te bereiken die brieven van de zorgverzekeraar niet snappen – of niet durven te openen. Bijvoorbeeld via Facebook, advertenties in gratis kranten én suikerzakjes in pakketten van de Voedselbank. Bij de Zorgverzekeringslijn.nl motiveren ze iemand die belt om hulp te zoeken. Na twee weken nemen ze opnieuw contact op, vertelt Annemarie Stoter. “Met de vraag: Is het gelukt? Zo nee, kunnen we helpen? Als mensen zich gehoord voelen, is dat misschien de eerste stap naar gedragsverandering.”
