Invoering van de Payment Service Directive 2 (PSD2) biedt nieuwe mogelijkheden in het hypothekendomein. Voorzichtigheid is echter geboden, bleek tijdens een bijeenkomst van de NVHP, de Nederlandse Vereniging van Hypothecair Planners.
De NVHP organiseerde een informatiebijeenkomst voor haar leden over de komende invoering van de PSD2. Dit betreft Europese regelgeving die begin 2018 in Nederland zal moeten worden geïmplementeerd. Overigens meldde minister Dijsselbloem deze week aan de Kamer dat de invoering met enkele maanden vertraagd is naar het voorjaar 2018.
Onder de nieuwe regelgeving kunnen consumenten o.a. derden machtigen om de data van hun betaalrekeningen te ontsluiten naar derden (aggregeren). Ook kunnen consumenten straks via een digitale toepassing derden machtigen betalingen te doen in opdracht van een rekeninghouder bij een bank. Banken zijn verplicht aan deze diensten mee te werken en ze mogen voor de zogeheten aggregatiewerkzaamheden geen kosten in rekening brengen.
Zorgen over bewustzijn consument
Uitgangspunt is dat de consument voor het verlenen van deze rechten uitdrukkelijk toestemming moet geven. De verwachting is dat meerdere partijen de consument gaan “verleiden” deze toestemming te geven. Er bestaan zorgen of de consument zich voldoende bewust is van de informatie die derden kunnen halen uit de analyse van het betalingsverkeer. Banken en consumentenorganisaties zullen naar verwachting consumenten extra waarschuwen om alert te zijn op de wijze waarop deze derde partijen de informatie gebruiken. Banken zijn voor dit gebruik door derden niet verantwoordelijk. Het zijn de consument en deze derden die met elkaar een overeenkomst aangaan, waarbij deze derde het recht krijgt op inzicht in de betaalrekening van de klant.
Toepassingen in het hypothekendomein
De nieuwe mogelijkheden zullen ook hun vertaling vinden in toepassingen binnen het hypothekendomein. Nieuwe toepassingen zijn bijvoorbeeld:
- Nieuwe vormen van dienstverlening waarbij aan de hand van analyse van inkomsten en uitgaven de klant begeleid wordt bij het doen van aflossingen met betrekking tot zijn aflossingsvrije hypotheek.
- Mogelijke ontwikkeling van nieuwe creditsystemen.
- Wanneer zo’n nieuw creditsysteem er is, ligt het ook in de rede om meer differentiatie te krijgen in de tarieven en opslagen van de maximale leensom en rente-opslagen.
- In het kader van het advies kan de adviseur veel sneller analyses maken van de financiële situatie van de klant waarbij adviezen op basis van netto besteedbaar inkomen veel krachtiger onderbouwd kunnen worden.
Eén bankoverzicht
Veel consumenten hebben meerdere betaalrekeningen. PSD2 maakt het mogelijk dat de consument alle transacties die hij bij de verschillende banken doet, via één overzicht kan raadplegen.
Deze “kennis” is echter niet vrijblijvend. Een adviseur die inzicht heeft in een breed spectrum van transacties en op grond daarvan bepaalde ontwikkelingen had kunnen zien, loopt het risico het verwijt te krijgen dat hij deze ontwikkeling had moeten zien indien dit voor de uitvoering van zijn overeenkomst van opdracht met de klant relevant blijkt te zijn.
Onzichtbare geldstromen
Aan de andere kant moet er echter ook onder PSD2 rekening mee gehouden worden dat delen van het financieel verkeer onzichtbaar blijven. Contante geldstromen, betalingsverkeer via rekeningen bij banken buiten de lidstaten, mutaties op spaarrekeningen etc. maken geen onderdeel uit van de PSD2-regeling. Dit betekent dat de adviseur niet volledig kan blindvaren op de nieuwe informatiestromen.
Bron: NVHP
