Samen met de sector is DNB gekomen tot een aantal indicatoren die kunnen wijzen op ongebruikelijke transacties.
Op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme moeten verzekeraars een voortdurende controle uitoefenen op mogelijk ongebruikelijke transacties in hun klantenbestand.
Twaalf verzekeraars hebben de afgelopen maanden op verzoek van DNB een aantal polissen onderzocht. Met het onderzoek wilde DNB bekijken of verzekeraars hun processen voldoende hebben ingericht op het opsporen van ongebruikelijke transacties. Coördinator van dit onderzoek is Maud Bökkerink: ‘Een aantal verzekeraars kwam er door het onderzoek achter dat de interne procedures niet altijd worden gevolgd. Ze hebben hier direct actie op ondernomen en die procedures aangescherpt.’
Hoe kunnen ongebruikelijke transacties worden ontdekt?
‘Van een ongebruikelijke transactie kan sprake zijn als een polis binnen korte tijd, bijvoorbeeld binnen vijf jaar, na afsluitdatum wordt afgekocht’, aldus Bökkerink. ‘Daar kan een goede reden voor zijn, maar het is zaak om dan meer informatie in te winnen. Waarom wordt de polis afgekocht? Waar wordt het geld voor gebruikt? Vaak is dat vooral een kwestie van even doorvragen.’
Bökkerink: ‘Samen met de onderzochte verzekeraars hebben we tijdens rondetafelgesprekken een aantal indicatoren geformuleerd die kunnen duiden op een ongebruikelijke transactie. Naast de genoemde afkoop, zijn we gekomen tot twee andere indicatoren: de eerste is verhuizingen naar, betaling vanuit of uitbetaling naar zogenaamde hoogrisicolanden. Dat zijn landen die op internationale waarschuwingslijsten staan. Uit het onderzoek kwam naar voren dat bij de meeste verzekeraars de hoogrisicolanden niet goed bekend zijn.’
‘De andere indicator is een ongebruikelijke inkoopsom. Als een persoon die zomaar een flink bedrag uit eigen vermogen als inkoopsom neertelt, dan moet hier goed navraag naar gedaan worden. Misschien is het een erfenis of alimentatie, maar dat moet de verzekeraar dan wel duidelijk vaststellen.’
Wat moeten verzekeraars doen?
Bökkerink: ‘Verzekeraars hoeven geen bewijs te leveren dat een transactie is bedoeld voor witwassen of financiering van terrorisme. Ze hoeven alleen maar de plausibiliteit van de transactie te checken. Mocht een transactie ongebruikelijk lijken, dan moeten ze daarvan melding doen bij de Financiële Inlichtingen Eenheid (FIU-NL). Die gaat dan op onderzoek uit, dat hoeven de verzekeraars dus niet te doen.’
Volgens Bökkerink zouden verzekeraars minimaal twee keer per jaar, op basis van de indicatoren queries moeten draaien op de mutaties. ‘Dat is een manier om te voldoen aan de wettelijke plicht van voortdurende controle.’
