De Europese richtlijn inzake toezicht op pensioenfondsen bevat regels met betrekking tot governance en transparantie bij pensioenfondsen.
In de memo ‘IORP: Next steps’ kondigt Eurocommissaris Michel Barnier aan in het najaar van 2013 een concept richtlijn te presenteren. Oorspronkelijk was het de bedoeling om daarin de solvabiliteit, de governance en de transparantie als hoofdonderwerpen op te nemen.
De solvabiliteitseisen vergen nader onderzoek en maken tot opluchting van de Nederlandse regering geen deel uit van de richtlijn. Dit onderwerp blijft, aldus de memo ‘for the time being een open issue’. Wel waarschuwt Barnier dat niet uit het oog verloren mag worden dat op de langere termijn een level playing field tussen de verschillende pensioenuitvoerders gegarandeerd moet worden. Waarmij hij aangeeft dat voor hem sprake is van uitstel en niet van afstel.
Ook doet hij een beroep op de lidstaten om zonder dralen maatregelen te nemen tegen pensioenfondsen met een te lage dekkingsgraad.
Pensioenrapporteur Pieter Omtzigt is verheugd met de uitspraak van de EU-commissaris. “Die regels zouden maar voor een paar landen met pensioenfondsen gaan gelden, waaronder Nederland. Nederland heeft een totale pensioenpot van meer dan €1000 miljard. Die zou dan voor een deel onder financieel toezicht van de Europese instellingen in Frankfurt komen te vallen, onder een richtlijn die ook zou streven naar grote pan-Europese pensioenfondsen.”
Het Nederlandse parlement was zeer huiverig voor deze voorstellen en benoemde Pieter Omtzigt (CDA) tot rapporteur. Zijn doel was om met de parlementen van tenminste 10 Lidstaten een gele kaart te trekken wanneer de Europese commissie formeel met dit plan zou komen. Hij sprak met Britse en Duitse parlementariërs, hield een toespraak voor het Benelux parlement en sprak via een videoverbinding met de commissie sociale zaken van het Ierse parlement. Met een aantal andere parlementen is er nog volop contact.
Het initiatief om al van te voren steun te verzamelen was helemaal nieuw in Europa. Het laat volgens Omtzigt zien dat vroegtijdige actie, die door het voltallige parlement gesteund wordt, en een effectieve lobby van twee jaar succes kunnen hebben.
Omtzigt: “Het is goed dat dit plan voor deze commissie, die tot eind 2014 zitting heeft, van tafel is. Een nieuwe commissie kan weer nieuwe plannen maken. En hopelijk komt die tot het inzicht dat pensioenen echt principieel het domein zijn van nationale Lidstaten.”
Ook de Pensioenfederatie is blij dat er verder onderzoek zal worden gedaan naar de gevolgen van nieuwe solvabiliteitseisen voor de pensioensector. De Pensioenfederatie heeft steeds gepleit voor aanvullende onderzoeken op de eerste zogenoemde Quantitative Impact Study (QIS) van de Europese toezichthouder EIOPA.