CCV: Kennis politie loopt achter bij die van cybercriminelen

De drie belangrijkste veiligheidskwesties zijn dit jaar dezelfde als die van 2012: cybercrime, de precaire economische situatie en de opkomst van de sociale media.

Omdat een trend een gemiddelde levensduur heeft van drie jaar is dat ook niet vreemd. Volgens deelnemers aan het deskundigenpanel zijn de drie trends in 2013 nog steeds van grote invloed op de maatschappelijke veiligheid en integrale veiligheidszorg.

Cybercrime

“Cybercrime is anno 2013 verworden tot een breed maatschappelijk verschijnsel en een vorm van veelvoorkomende criminaliteit, meldt het CCV Trendsignalement 2013.

Uit onderzoek uit 2012 blijkt dat internetgebruikers vaker slachtoffer zijn van delicten die online gepleegd worden, zoals hacken, dan van ‘offline-delicten’ als mishandeling en inbraak.1 Het grensoverschrijdende karakter van cybercrime, de opkomst van cloud computing en een toenemend gebruik van mobiel internet, maken de digitale problemen in 2013 nog complexer.

De verantwoordelijkheid om digitale veiligheid te vergroten ligt zowel bij overheid, bedrijfsleven als burgers. Een forse uitbreiding van het Team High Tech Crime bij de politie moet zware en georganiseerde vormen van cybercrime aanpakken.

Actuele kennis en middelen van politie bij de bestrijding van internetcriminaliteit houden echter nog steeds geen gelijke tred met de motivatie en middelen van cybercriminelen.

Ook volgens het deskundigenpanel heeft de politie nog onvoldoende kennis om de razendsnelle digitale ontwikkelingen bij te benen. Het panel constateert wel dat de overheid de achterstand op cybercriminelen probeert in te lopen en daarvoor meer politiecapaciteit beschikbaar stelt. De discussie over welke bevoegdheden de politie heeft in de strijd tegen cybercrime is in 2013 zeer actueel.

De precaire economische situatie

Ook in 2013 is er nog geen eind gekomen aan de economische achteruitgang. Voor het eerst sinds 1996 waren er in 2012 meer dan een half miljoen werklozen in Nederland. Ook is de armoede in 2011 sterk toegenomen en maken meer huishoudens schulden. Tot de tijd dat de economie zich weer opricht, is het relevant na te gaan wat de invloed is van de economische neergang op de criminaliteitsstatistieken en veiligheidsbeleving.

Uit cijfers van het CBS blijkt dat de geregistreerde criminaliteit in 2011 voor het eerst sinds jaren niet is afgenomen ten opzichte van het jaar ervoor. Op de langere termijn maken de cijfers duidelijk dat er nog wel sprake is van een daling van de criminaliteit. Of hier echt sprake is van een trendbreuk, en wat daarbij de invloed is van de economische teruggang, is moeilijk te zeggen.
De veiligheidsbeleving van burgers is sinds 2008, ten tijde van de start van de financiële crisis, stabiel. Er zijn dus (nog) geen aanwijzingen dat de economische situatie zorgt voor meer criminaliteit of onveiligheidsgevoelens.

De panelleden zien misdaad in de nabije toekomst nog niet toenemen, maar een deel van hen vindt een stijging van sommige criminaliteitsvormen wel denkbaar.

Ook is het interessant wat de economische tegenspoed doet met de investeringen in veiligheidszorg door overheden, bedrijfsleven en burgers. De totale uitgaven ter voorkoming en bestrijding van criminaliteit, verloedering en overlast waren in 2011 ongeveer even hoog als in de twee voorgaande jaren. In de periode 2002-2009 stegen de uitgaven aan veiligheidszorg nog met 50 procent.

Sociale media

Binnen sociale media en maatschappelijke veiligheid was 2012 vooral het jaar van ‘Project-X’. Nadat een

openbaar Facebook-evenement in de gemeente Haren volledig uit de hand liep, kregen steeds meer gemeenten te maken met hun eigen Project X. Deze gebeurtenissen maken duidelijk dat sociale media de motor kunnen zijn achter onveiligheid en verstoring van de openbare orde.

Een ander voorbeeld dat de kracht aantoont van sociale media waren de videobeelden over uitgaansgeweld in Eindhoven begin 2013. Burgers verspreidden vervolgens massaal het filmmateriaal via Facebook en Twitter. Uiteindelijk droeg dit bij aan de identificatie en aanhouding van de verdachten.

Deze situatie had echter ook een keerzijde. Nadat op Facebook en Twitter massaal foto’s en namen verschenen van mogelijke verdachten, ontstond een ware klopjacht op internet. Verder kregen sommige Nederlanders ook te maken met onterechte beschuldigen en daaropvolgende bedreigingen. Het betekent dat als burgers via sociale media beelden online plaatsen, politie en Openbaar Ministerie de regie kunnen verliezen.

GEEN REACTIES