Branden en explosies leveren de hoogste schadeclaims op in de scheepvaartindustrie. Qua aantallen staat schade aan de lading op de eerste plaats. Tegelijkertijd heeft de scheepvaartsector te maken met vele andere uitdagingen. Dat meldt Allianz Global Corporate & Specialty (AGCS), na een analyse van claims in de zeevaart.
“Het aantal branden aan boord van grote schepen is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen, met een reeks incidenten waarbij lading betrokken was, die gemakkelijk kunnen leiden tot het totale verlies van een schip of milieuschade”, zegt Régis Broudin, Global Head of Marine Claims bij scheepvaart- en vrachtverzekeraar AGCS.
Daarbij ziet hij veel andere uitdagingen: “Problemen met de toeleveringsketen, inflatie, tijdsdruk bij bemanningsleden en werknemers, toenemende verliezen door extreme weersomstandigheden, de implementatie van nieuwe koolstofarme technologie en brandstoffen, en de Russische invasie van Oekraïne.”
Lithium-ionbatterijen
AGCS analyseerde tussen januari 2017 en december 2021 wereldwijd ruim 240.000 schadeclaims in de maritieme verzekeringssector, met een totale waarde van ongeveer € 9,2 miljard.
Branden waren goed voor 18% van de waarde van geanalyseerde scheepsclaims (gelijk aan ongeveer € 1,65 miljard). Dat betekent een stijging van 5% vergeleken met de afgelopen vijf jaar daarvoor. Een factor die hierbij meespeelt is het verkeerd aangeven van gevaarlijke ladingen. De potentiële gevaren van het vervoer van lithium-ionbatterijen op schepen zijn reden tot grote zorg; AGCS zag al een aantal incidenten. Daarentegen kan een recente toename van het aantal machinekamerbranden ook duiden op gebrekkige vaardigheden van de bemanning.
Inflatie
De inflatie verergert de bestaande trends. De stijgende prijzen van staal, reserve-onderdelen en arbeid zijn allemaal factoren in de toenemende kosten van rompreparatie en schadeclaims voor machines.
Bovendien is de waarde van zowel schepen als vracht gestegen. De grootste schepen kunnen nu 20.000 containers tegelijk vervoeren. De totale waarde van de wereldwijde koopvaardijvloot steeg in 2021 met 26% tot $ 1,2 biljoen (€ 1,15 biljoen). Containers met een waarde van $ 50 miljoen (€ 48,08) of meer voor hoogwaardige geneesmiddelen zijn niet ongebruikelijk meer.
Beschadigde goederen
Beschadigde goederen, inclusief vracht, zijn de meest voorkomende oorzaak van schadeclaims bij scheepvaartverzekeringen. De meest voorkomende claims zijn fysieke schade, meestal door slechte behandeling, opslag en verpakking. De afgelopen jaren kwam er echter ook een aantal grote claims binnen vanwege diefstal en temperatuurschommeling – dit laatste kan invloed hebben op geneesmiddelen.
Diefstal
Diefstal is de op twee na meest voorkomende oorzaak van claims. Criminelen slaan vooral hun slag met consumentenelektronica en hoogwaardige goederen zoals koper. Vracht wordt meestal gestolen uit havens, magazijnen of tijdens transits.
Onderverzekerd
De recente hausse in de containervaart heeft ook gevolgen gehad voor vrachtclaims. Door een wereldwijd tekort zijn ondermaatse en beschadigde containers alsnog in gebruik genomen, met verliezen tot gevolg. Kapitein Rahul Khanna, Global Head of Marine Risk Consulting bij AGCS, adviseert extra maatregelen, zoals GPS-trackers en sensoren die realtime monitoring bieden van bijvoorbeeld positie, temperatuur, vochtschok en licht- en deuropeningen. “Tegelijkertijd moeten klanten de verzekerde waarden goed in de gaten houden en wellicht hun polislimieten aanpassen. We hebben al claims gezien voor hoogwaardige containerladingen waarbij de ladingbelangen tot $ 20 miljoen (€ 19,23) onderverzekerd waren.”
Risicotrends
AGCS heeft een aantal risicotrends in kaart gebracht die gevolgen kunnen hebben voor de scheepvaart:
– Bronnen van verstoring nemen toe: de afgelopen jaren hebben maritieme incidenten, natuurrampen, cyberaanvallen en de Covid-19-pandemie grote vertragingen veroorzaakt voor scheepvaart en havens. Daarnaast is verstoring veroorzaakt door congestie, arbeidstekorten en beperkte containercapaciteit.
– Commerciële druk draagt bij aan de verliezen. Bemanning die onder tijdsdruk werkt kan in de verleiding komen om verkeerde besluiten te nemen: problemen negeren, of een kortere, riskantere route kiezen.
– Klimaatverandering heeft steeds meer gevolgen. Natuurrampen zijn al de op vier na grootste oorzaak van schadeclaims op zee. Extreme weersomstandigheden droegen alleen al in 2021 bij aan ten minste 25% van de 54 totale scheepsverliezen. De droogte in Europa zorgde in 2022 opnieuw voor grote verstoring van de scheepvaart op de Rijn. In de VS daalden de binnenwateren rond de rivier de Mississippi tot niveaus die in decennia niet meer waren gezien, wat gevolgen had voor het wereldwijde transport van gewassen zoals graan.
– Om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, ontwikkelt de scheepvaartindustrie duurzamere vormen van voortstuwing en scheepsontwerp en wordt er gezocht naar alternatieve brandstoffen. Hoezeer dit ook gewenst is, het kan onverwachte gevolgen hebben: verzekeraars zagen al een aantal machinestoringen en claims na de introductie van minder vervuilende, laagzwavelige brandstofolie. Machinebreuk is al de op drie na grootste oorzaak van claims, zowel qua frequentie als qua waarde.
– Door de Russische invasie van Oekraïne kampt de scheepvaartindustrie met verlies van mensenlevens en schepen in de Zwarte Zee, vastgelopen schepen in geblokkeerde Oekraïense havens en de toenemende sancties. De totale waarde van schepen die nog vastzitten in het conflictgebied wordt geschat op $ 1 miljard (€ 0,96 miljard).
Bron: AGCS
