De huidige wetgeving legt een te grote regeldruk op (werkgevers van) flexwerkers en zzp-ers die pensioen als werkgever én als werknemer moeten bestuderen.
Actal heeft de regeldruk van pensioenopbouw van flexibele arbeidsrelaties door KPMG in beeld laten brengen. Het gaat om de regeldruk voor werknemers, zzp-ers en werkgevers. KPMG heeft dat op een beeldende wijze gedaan in de vorm van een fictieve ‘Kees-case’. Kees is flexwerker en komt in aanraking met werkgevers in de bouw en de zorg, werkt voor een woningcorporatie en een detacheerder en beëindigt zijn carrière als zelfstandig ondernemer. KPMG zet de uren en euro’s die de pensioenwetgeving vergt van werkgevers en Kees zelf af tegen de kleine pensioentjes die de flexwerker opbouwt.
Conclusie: de wetgeving is ontstaan in een periode dat van flexwerk nog nauwelijks sprake was en daarom op tal van punten niet meer aansluit bij de huidige praktijk. Naast de toename van flexibiliteit is ook de mobiliteit op de arbeidsmarkt sterk toegenomen. Dat betekent eveneens een hogere regeldruk voor werknemers met een vast dienstverband.
Zzp-ers
De zzp-er ervaart bij een verplicht tweede pijlerpensioen regeldruk als werkgever én als werknemer. Zo moet hij kennisnemen van het beschikbaar informatiemateriaal en de toegezonden informatiedragers. Ook moet hij pensioenkennis bijhouden. Kennisname van deze informatie stelt hem in staat de pensioenopbouw op een voor hem passende wijze en geheel conform de regels te laten verlopen. Verder moet hij zorgen voor nakoming van de aanmeld-, afmeld- en afdrachtverplichtingen.
Ook ervaart de zzp-er de regeldruk als gevolg van de wijze waarop de hoogte van de premie wordt bepaald en de wijze waarop deze moet worden afgedragen. De regelgeving gaat voor de zzp-er als verplichte deelnemer aan een tweede pijler pensioenvoorziening uit van een stabiele en vaste periodieke afdracht van pensioenpremies. Deze wijze van vaststelling van de hoogte en het afdragen van de premie sluit onvoldoende aan bij de fluctuaties die in de inkomstenstroom van de zzp-er optreden.
Actal adviseert dan ook de vaststelling van de hoogte en de afdracht beter te laten aansluiten bij deze fluctuaties.
Van voorschotheffing naar afdracht achteraf
Veel tijd en geld kan worden uitgespaard als wordt afgestapt van het systeem van voorschotbasis met afrekening achteraf. Beter en goedkoper is het om op basis van het aantal gewerkte uren (achteraf) de premie te betalen, waarmee doublures in handelingen worden voorkomen. Om het effect optimaal te laten zijn en eventuele fraudegevoeligheid weg te nemen adviseert Actal hiervoor aansluiting te vinden bij de loonaangifteketen. Van belang is dat de regelgeving zodanig wordt aangepast dat uniformering van de gegevensuitvraag ten behoeve van heffing en afdracht van pensioenpremie en loonheffing mogelijk wordt.
Waardeoverdracht
Flexibele arbeidskrachten hebben meer dan gebruikelijk te maken met waardeoverdrachten, waarbij het vaak gaat om kleine aanspraken. Deze overdrachten kenmerken zich door een ruime uitwisseling van complexe informatie. Ziet de flexibele arbeidskracht uiteindelijk af van de waardeoverdracht dan zijn pensioenuitvoerders gehouden om deze slapers permanent als deelnemer in hun bestand te administreren. Een oplossing ziet Actal in het verbreden en samenvoegen van pensioendomeinen.
Een praktische advies is om de waardeoverdracht van kleine aanspraken (onder de afkoopgrens kleine pensioenen) verplicht te stellen. Een andere optie is om zeer kleine pensioenaanspraken (van enkele euro’s) te kunnen afboeken.
Informatievoorziening
De stapels upo’s zouden vervangen moeten worden door digitale informatie. Actal sluit zich aan bij de andere pleitbezorgers voor een digitaal informatieportal, waarvoor mijnpensioenoverzicht.nl kan worden doorontwikkeld.