Sjoerd van Keulen moest weg omdat SNS een slordige 5 miljard euro verloor. ABP verloor door speculatie in diezelfde tijd het tienvoudige.
Ilja Boelaars schrijft in de Volkskrant dat ABP in dezelfde periode zo’n 40 procentpunt van zijn dekkingsgraad – op dit moment met een waarde van zo’n 100 miljard euro – verloor. “Zeker de helft hiervan kwam door renterisico’s die men had kunnen en moeten afdekken. De 2,5 miljoen pensioendeelnemers zijn hierdoor zwaar gedupeerd, maar de bestuurders blijven voorlopig ongestoord zitten. Een onacceptabele situatie.”
De bewerking van het ABP-bestuur dat de huidige problemen niet te voorzien waren, is volgens Boelaars bezijden de waarheid. Hij geeft toe dat de lage rentestand een rol speelt, maar: “Het niet afdekken van de gevolgen van een rentedaling is een keuze. Een keuze die het ABP-bestuur bewust heeft genomen. Het bestuur onderkende het risico, maar zag er bewust van af dat af te dekken.”
Het bestuur van het ABP gokte erop dat de rente zou gaan stijgen. Boelaars: “Daar is een woord voor: speculatie.” Volgens hem leed het bestuur aan hoogmoed, nam een enorme gok met het pensioen van 2,5 miljoen Nederlanders en kreeg het deksel op de neus. “Het gevolg: de dekkingsgraad daalde in 2008 met meer dan 50%. De helft daarvan was het gevolg van de rentedaling.”
“Destijds had het bestuur al moeten aftreden, maar deed het niet. Toen de rente in 2008 instortte, begon het bestuur een campagne om de rekenregels voor pensioenfondsen aan te passen. Helaas kregen zij velen mee in deze truc om het eigen falen te verdoezelen.”
Boelaars concludeert: “Toen vorig jaar bij Vestia bleek dat men met publiek geld had gespeculeerd op rentestijgingen, moesten de bestuurders direct vertrekken. Daar was het verlies zo’n 3 milard euro. SNS Reaal verloor door de onbezonnen vastgoedrisico’s 5 miljard euro. ABP verloor door zijn gok op rentestijging meer dan 20 procentpunt dekkingsgraad. De pensioendeelnemers gaan daardoor samen simpelweg 20% minder pensioen ontvangen. Kostprijs al snel 50 miljard euro. De hoogste tijd dus dat ook de verantwoordelijke ABP-bestuurders het veld ruimen.”
Ilja Boelaars is financieel risicomanager en econoom. Hij studeerde economie aan de London School of Economics, promoveert aan de University of Chicago en is Landelijk Bestuurslid voor de Jonge Democraten.