De oudedagsreserve is niet meer dan een papieren tijger die zelfs pijnlijk kan bijten.
Natuurlijk hebben zzp’ers geen behoefte aan een pensioenvoorziening. Ze bouwen zelf een fiscaalvriendelijke oudedagsreserve op. Een goede adviseur helpt ze echter uit die droom en attendeert op een verantwoorde oplossing die wel werkt.
Term oudedagsreserve is misleidend
Informatie moet tijdig en niet misleidend zijn en, zo voegt de AFM daaraan toe, ook heel duidelijk. Dat geldt althans voor aanbieders van financiële producten. Het is des te verbazingwekkender dat de wetgever die normen niet aan zichzelf oplegt. Anders zou immers de term ‘oudedagsreserve’ allang vervangen zijn door een andere benaming. Dit begrip suggereert namelijk dat een ondernemer een oudedagsvoorziening opbouwt door niet veel meer te doen dan dat etiket op een deel van zijn winst te plakken. En niets is minder waar.
Uit alle onderzoeken blijkt dat veel zzp’ers het vormen van een pensioenvoorziening niet hoog op de agenda hebben staan. Adviseurs die aankondigen daarover eens te willen spreken hoeven er dus niet op te rekenen dat zij per definitie met open armen worden ontvangen. Anders is het gesteld met de accountants en administratiekantoren die over de oudedag beginnen. Want die praten niet over lijfrenten en pensioenproducten, maar wijzen hun klant op een aantrekkelijk ‘aftrekpostje’ en daar scoor je wel mee. Zeker als het gaat om bedragen van ruim negenduizend euro die je van de fiscale winst kunt aftrekken.
Reserve lijkt op papieren tijger
Een betere binnenkomer voor de adviseur is dan ook de vraag of de ondernemer gebruik maakt van deze reserveringsmogelijkheid. Zo ja, dan kan de adviseur hem voor grote risico’s behoeden door een paar elementen te benoemen. Beseft de zzp’er bijvoorbeeld dat de jaarlijkse reserveringsbedragen nogal kunnen wijzigen; ze zijn de laatste jaren sterk naar beneden bijgesteld; dat in een verliesjaar geen reserve kan worden opgebouwd; dat de totale reserve niet hoger mag zijn dan het bedrijfsvermogen en dat beide snel kunnen verdampen na een aantal verliesjaren?
Belangrijker nog is dat de zzp’er inziet dat de reserve vaak niet meer is dan een papieren tijger. Het ligt immers voor de hand dat de ondernemer het gereserveerde bedrag niet opzij legt maar gebruikt als onderdeel van het werkkapitaal. Het blijft hoe dan ook zakelijk vermogen, waardoor het zelfs in een eventueel faillissement kan vallen.
Reserve kan omslaan in schuld
De papieren tijger kan zelfs pijnlijk bijten, namelijk wanneer blijkt dat het ‘aftrekpostje’ niets anders dan een omkeerregeling blijkt te zijn en de fiscus komt afrekenen. Die vraagt dan niet of het gereserveerde vermogen nog compleet aanwezig is. Zelfs als die helemaal verdampt is zal de fiscale heffing volledig betaald moeten worden. Zo kan de oudedagsreserve omslaan tot een schuld op de pensioendatum.
De zzp’er die deze consequenties op zich in laat werken zal de adviseur dankbaar zijn voor de waarschuwing. En eerder open staan voor alternatieven die een stuk veiliger zijn.
Ik wens u veel succes met deze interessante uitdaging!
Theo Krins,
Manager Vermogensadvies bij Legal & General
Dit artikel is verschenen op de blog-site ‘ Over waarde‘ van Legal & General