Verplicht ZZP-pensioen? Nein danke.

© Pixabay.com

Nu iedereen over elkaar heen buitelt om elkaar de schuld te geven van het mislukte pensioenoverleg, lijken de gezamenlijke pijlen zich te richten op de ZZP-gemeenschap.

Lekker makkelijk, beslissingen nemen over een groep die niet aan tafel zit. Dat dreigt nu te gebeuren naar aanleiding van het geklapte overleg tussen kabinet, werkgevers en werknemers over een nieuw pensioenstelsel. Ging de discussie aanvankelijk alleen over de hervorming van dit stelsel, nu velen dit te moeilijk, te ingrijpend en in sommige gevallen te nadelig voor hun achterban vinden, wordt er dan maar gekozen om ZZP-ers een pensioenplicht op te dringen. Het liefst bij een bestaande pensioenregeling binnen een sector.

Het belangrijkste argument dat de voorstanders hiervoor geven, is dat er sprake is van concurrentievervalsing. ZZP-ers zouden in hun (uur)tarief geen rekening houden met op te bouwen toekomstvoorzieningen, terwijl werkgevers voor hun medewerkers in vaste dienst wel premies voor pensioen betalen. Nu zullen zelfstandigen die hun eerste stappen op de ZZP-markt zetten, inderdaad niet alle ins en outs rond hun toekomstig pensioeninkomen op een rijtje hebben en druk bezig zijn zich een positie op de markt te verwerven. Maar na een poosje gaan de meesten zich echt wel achter de oren krabben en bij zichzelf te rade gaan: is mijn inkomen voor de lange termijn substantieel genoeg en wat is de kans dat ik na mijn 67e op een houtje moet bijten?

Veel zelfstandigen beginnen dan om geld opzij te leggen op een spaarrekening. Hoewel het momenteel niks oplevert qua rendement, is het wel flexibel en veilig. Je bepaalt zelf hoeveel je kunt missen. Na verloop van tijd groeit dan het vertrouwen om structureel wat te gaan doen, bijvoorbeeld om elke maand een bepaald bedrag te storten in een beleggingsverzekering. Daarnaast hebben veel ZZP-ers een partner die wel in vaste dienst is en als zodanig meedoet in een pensioenregeling. Een basisinkomen is dan bij de pensioendatum in elk geval voorhanden. Daar is niks mis mee, lijkt me. Je gaat de partner van een eenverdiener ook niet verplicht premie laten betalen aan een pensioenfonds.

Het ZZP-schap is in zichzelf risicovol en daar hoort flexibiliteit bij wanneer het gaat om pensioenopbouw. Soms verdien je veel, soms verdien je bijna niks. Dat is iets wat alle partijen in de polder zullen moeten accepteren. Dat bijna niemand meedoet in de ZZP-regelingen die een aantal bedrijfstakpensioenfondsen aanbiedt, is wat dat betreft een teken aan de wand. Te duur en vooral, te weinig op maat.

Waar de discussie voor wat betreft de vermeende goedkope tarieven van ZZP-ers dan vooral over zou moeten gaan, is de zelfstandigenaftrek. Een flinke groep kan net zo’n beetje het hoofd boven water houden door deze teruggave door de fiscus. In feite hebben zij geen gezond business model en hebben ze dan ook weinig te zoeken in ondernemersland. Een afbouw van deze aftrek in bijvoorbeeld vijf jaar, zou een zeer wenselijke sanering in het ZZP-bestand opleveren. Naar alle waarschijnlijkheid vallen de ZZP-ers die in het geheel niks opbouwen voor pensioen, dan in deze sanering en zullen ze op zoek gaan naar vast werk. Dit lijkt me een veel gezondere route voor de ZZP-ers dan verplicht deelnemen in een pensioenfonds.

GEEN REACTIES