De ANWB biedt pechhulp aan automobilisten met een Wegenwachtabonnement. Niet-leden die met pech langs de weg staan, krijgen alleen hulp als zij direct een abonnement afsluiten. Dat is koppelverkoop, oordeelt de kantonrechter van de rechtbank Amsterdam.
De ANWB vordert bij de kantonrechter een bedrag van € 140 van een automobilist. Dat bedrag bestaat uit € 100,00 voor Wegenwacht Nederland Standaard minus € 50,00 jongerenvoordeel, plus een tarief voor het verlenen van directe pechhulp van € 90,00.
Telefonische overeenkomst
De gedaagde automobilist stond eind 2019 met pech langs de weg en heeft de ANWB gebeld. Tussen ANWB, eiseres in deze zaak, en gedaagde is toen een telefonische overeenkomst tot stand gekomen op initiatief van gedaagde: er werd pechhulp verleend en er werd een Wegenwachtabonnement afgesloten. Deze overeenkomst is te kwalificeren als een verzekeringsovereenkomst. Zowel het lidmaatschap als de directe pechhulp staan daaraan ten dienste, aldus de eiseres.
Maar uit de feiten en omstandigheden leidt de kantonrechter af dat gedaagde uitsluitend heeft verzocht om pechhulp. Gesteld noch gebleken is dat de automobilist eveneens heeft verzocht om een verzekeringsovereenkomst voor de duur van minimaal een jaar. Dat laatste heeft eiseres kennelijk aan gedaagde opgelegd. En dat mag niet.
Koppelverkoop
De rechter haalt de Wet op het financieel toezicht erbij. Artikel 4:63a lid 1 Wft regelt het verbod op koppelverkoop: als een verzekering een aanvulling is op de levering van een dienst als onderdeel van een pakket of van dezelfde overeenkomst, dan moet de mogelijkheid worden geboden om die dienst afzonderlijk af te nemen.
De hier door ANWB verplicht gestelde verzekeringsovereenkomst is daarom aan te merken als een niet toegestane koppelverkoop. De ANWB had gedaagde de mogelijkheid moeten bieden om die dienst afzonderlijk af te nemen. Dat is niet gebeurd.
De kantonrechter is bovendien van oordeel dat de ANWB zich schuldig heeft gemaakt aan een oneerlijke handelspraktijk in de zin van artikel 6:193b lid 2 onder a van het Burgerlijk Wetboek. De organisatie handelde nl. in strijd met de vereisten van professionele toewijding, door de pechhulp niet afzonderlijk aan te bieden, maar gedaagde te verplichten om ook een verzekeringsovereenkomst aan te gaan.
‘Des te kwalijker’
Daarbij komt nog dat de eiseres gedaagde blijkbaar niet heeft geïnformeerd over het ontbindingsrecht ten aanzien van deze verplicht opgelegde verzekeringsovereenkomst (artikel 6:230x BW jo. artikel 4:20 Wft jo. artikel 77 lid 1 onder o BGfo). Dit had de ANWB moeten doen in bijvoorbeeld de bevestigingsbrief, zeker omdat de wil van gedaagde gericht was op het verlenen van directe pechhulp en niet ook op het sluiten van een verzekeringsovereenkomst. De omstandigheden waaronder dit gebeurde – gedaagde die met pech langs de weg stond en in een noodsituatie verkeerde – maken dit des te kwalijker, aldus de kantonrechter.
De kantonrechter is daarom voornemens om de sluiting van de verzekeringsovereenkomst ambtshalve te vernietigen. Maar, aangezien er niet eerder op deze wijze is geoordeeld, wordt de ANWB in de gelegenheid gesteld om te reageren op dit vonnis. De zaak wordt hiervoor verwezen naar de rolzitting van 24 november. Iedere beslissing wordt aangehouden tot het eindvonnis.
Bron: Rechtbank Amsterdam
