Hoge hypotheek leidt tot grotere kans op betalingsachterstand

Hoge hypotheek leidt tot grotere kans op betalingsachterstand

Huishoudens met een hypotheek die hoger is dan de financieringslastnormen, lopen een groter risico om de maandlasten niet meer te kunnen betalen. Vooral de starters op de woningmarkt die veel lenen, zijn hier gevoelig voor. Dit blijkt uit een analyse die de Autoriteit Financiële Markten (AFM) presenteert in de paper ‘Maximaal lenen voor de hypotheek?’

Nederlanders lenen veel

Voor veel huishoudens met een koopwoning is de hypotheek de grootste financiële verplichting die ook nog eens het langst loopt. Daarom is de AFM bij het toezicht extra alert op een verantwoorde kredietverlening. Sinds 2013 gelden er wettelijke normen voor hoeveel een huishouden verantwoord kan lenen. Het kan echter voorkomen dat er een hogere lening gegeven wordt, hetzij door maatwerk, hetzij door wettelijke uitzonderingen. In de analyse richtte de AFM zich voornamelijk op deze groep ‘hoge hypotheken’.

De AFM concludeert dat Nederlanders vaak veel lenen ten opzichte van zowel de waarde van de woning als van hun inkomen. Het opvangen van financiële tegenvallers kan daardoor lastig worden. Sinds de invoering van de leennormen daalt de loan-to-value (LTV) wel geleidelijk. Ondanks dat ziet de AFM dat ongeveer 20% van de nieuw afgesloten hypotheken in de periode 2013-2017 hoger is dan op basis van woningwaarde en/of inkomen te verwachten is. Vooral koopstarters lenen vaak een bedrag dat in de buurt van de norm komt. Zij gaan er echter niet vaker overheen dan andere kopers.

Te laag inkomen grootste risicofactor

Vooral een hoge loan-to-income is een risicofactor om een betalingsachterstand op te lopen. Van alle achterstanden valt 30% in de groep hoge hypotheken, terwijl nog geen 20% van de hypotheken in deze categorie valt. Daarbij hebben koopstarters vaker achterstanden dan overige kopers. Van alle in 2017 nieuw afgesloten hypotheken heeft 0,7% betalingsachterstanden opgelopen in het eerste jaar. Bij de koopstarters met een hoge hypotheek is dat 1,6%, dus ruim twee keer zo veel.

Wie het lukt in het eerste jaar de hypotheeklasten te betalen, zal dat vaak in latere jaren ook lukken. Bij relatief hoge hypotheken ziet de AFM dat de kans op achterstanden consequent groter is dan voor hypotheken die binnen de normen blijven. Na zes jaar kent 7,9% van de hoge hypotheken een betalingsachterstand terwijl dat bij de hypotheken tot de norm slechts 4,6% is. Een hypotheek boven de norm zorgt dus voor bijna een verdubbeling van de kans om de lasten niet meer te kunnen betalen.

Koopkrachtdaling

De data die de AFM gebruikt heeft, heeft betrekking op de jaren 2013-2017. Ondertussen hebben we te maken met hoge inflatie en een grote koopkrachtdaling. De huidige financieringslastnormen zijn niet ingesteld op zo’n grote afname van de koopkracht. De AFM maakt zich daarom ook zorgen over de toekomstige ontwikkelingen.

Bron: AFM

GEEN REACTIES