Hoe zwaar de coronamaatregelen erin hakken bij ondernemers, blijkt weer uit deze rechtszaak van drie hotels tegen Nationale Nederlanden. Net als alle andere horecagelegenheden moesten zij gedeeltelijk sluiten in de eerste lockdown van 16 maart tot 1 juni 2020. Per 15 december 2020 moesten ze opnieuw dicht.
Aparthotel ’t Suyderduyn, Hotel Golfzang en Strandhotel Het Hoge Duin, alle gevestigd in Egmond aan Zee, hebben diverse maatregelen moeten nemen om ten minste een deel van hun omzet te behouden. Ze hebben uitgebreid reclame gemaakt om onder de aandacht te brengen dat de hotelfaciliteiten wel geopend waren. Ook zijn er de nodige beschermingsmiddelen en extra kleding voor het personeel ingekocht, en er waren extra personeelskosten in verband met noodzakelijke handling.
De hotels hebben een – terughoudende – berekening gemaakt van die extra kosten. Voor Golfzang bedroegen die €111.000,00, voor Het Hoge Duin €107.500,00 en voor ’t Suyderduyn €225.000,00.
Uitgebreide brandverzekering
Nu hadden de drie hotels vóór 2020 een uitgebreide brandverzekering gesloten bij een consortium van verzekeraars: Nationale Nederlanden, Hdi Global Se, en Zurich Insurance Public Limited Company. NN is leidend verzekeraar en staat voor 40% op de polis, HDI en Zurich ieder voor 30%.
Onder de aanvullende voorwaarden van de polis staat dekking van bijzondere extra kosten als extra bedrijfskosten “tot een maximum bedrag van € 100.000,00 per gebeurtenis en per locatie, voor het verlies van exploitatiekosten, indien het bedrijf tijdelijk geheel of gedeeltelijk in opdracht van het bevoegd openbaar gezag moet worden gesloten, als gevolg van: Besmettelijke ziektes, Infectueuze ziektes en Quarantainebepalingen.”
‘Geen directe relatie tussen oorzaak en schade’
De drie hotels eisen voor de Rechtbank Rotterdam uitbetaling van de maximale dekking voor elk van de locaties. NN c.s. betwist dit. Volgens de verzekeraars bestaat er geen directe relatie tussen de oorzaak van de sluiting en de schade van de hotels. Met andere woorden: de pandemie is niet in Egmond aan Zee uitgebroken, en de systematiek van de polis – immers een brandverzekering – vereist die directe relatie wel. Ook voert NN c.s. aan dat zij nimmer hebben beoogd dat de clausule het risico van een lockdown in verband met een pandemie zou verzekeren.
De rechter oordeelt anders. De genoemde aanvullende voorwaarde kan volgens haar op maar één manier gelezen worden en houdt niet in dat de schade op de betreffende locatie moet zijn ontstaan. Voldoende is dat het bedrijf op last van het bevoegd gezag moet zijn gesloten en dat die noodzaak tot sluiting het gevolg was van een besmettelijke ziekte. Als NN c.s. de gevolgen van een lockdown wegens een pandemie, in de vorm van extra kosten en/of bedrijfsschade, niet had willen verzekeren, dan had zij daarvoor een uitsluiting kunnen opnemen, maar dat is niet gebeurd.
Drie voorvallen, één gebeurtenis
Wat betreft de uitbetaling van de schade gaat de rechter niet in de eis van de hotels mee. De betreffende clausule luidt: “Deze verzekering dekt tevens extra bedrijfskosten, tot een maximum bedrag van € 100.000,00 per gebeurtenis en per locatie”.
Hierin wordt een gebeurtenis gedefinieerd als: een voorval of een reeks met elkaar verband houdende voorvallen die één en dezelfde oorzaak hebben. Kortom, er zijn weliswaar drie verzekerde voorvallen, maar slechts één gebeurtenis in de zin van de polis.
Dat betekent dat de drie hotels de maximale dekking van €100.000,00 (te verminderen met het eigen risico van € 2.500,00) moeten delen, naar rato van hun extra kosten. ’t Suyderduyn ontvangt €68.620,50, Golfzang krijgt €14.839,50 en Het Hoge Duin kan €14.040,00 tegemoetzien. Ook wordt NN c.s. veroordeeld tot betaling van de proceskosten.
